Neidio i'r prif gynnwys

Cyngor Sir Ynys Môn - Isle of Anglesey County Council

Canllawiau safonau masnach


Tanwydd dolet a thanwydd coed

Yn y canllawiau

Mae'r canllawiau hyn ar gyfer Cymru, Lloegr a'r Alban

Gellir gwerthu tanwydd solid, fel glo a golosg:

  • gan fasnachwr yn eu danfon mewn sachau at eich drws
  • mewn bagiau wedi'u pecynnu mewn siopau adwerthu, fel gorsafoedd petrol  

Rhaid ei werthu bob amser yn ôl pwysau mewn cilogramau (kg).  Gyda danfon o ddrws i ddrws, mae gwybodaeth penodol y mae'n rhaid ei ddangos ar y nodyn darparu. Rhaid i'r tanwydd a werthir o safleoedd manwerthu fod mewn meintiau penodol.

Sut allwch chi fod yn siwr eich bod chi'n cael y maint cywir a bod y tanwydd yn cwrdd â'ch disgwyliadau? Beth allwch chi ei wneud os yw masnachwr yn eich camarwain neu'n defnyddio ymarfer masnachol ymosodol? Mae'r canllaw hwn yn esbonio'r rheolaethau cyfreithiol sy'n berthnasol i werthu a danfon tanwydd yn ogystal â'r hawliau a'r rhwymedïau sydd gennych pan fydd masnachwr yn cyflenwi tanwydd i chi.

Tanwydd solet

Mae tanwydd solid yn cynnwys glo, golosg, tanwydd solet sy'n deillio o lo ac unrhyw danwydd solet sy'n cynnwys glo neu golosg. Eu dosbarthu mewn allfeydd manwerthu, fel gorsafoedd petrol. Rhaid ei werthu bob amser trwy gyfeirio at bwysau mewn cilogramau (kg).

DANFON O DDRWS I DDRWS

Gall y masnachwr ddosbarthu tanwydd i chi ar ôl derbyn archeb neu gallant weithredu rownd ddosbarthu reolaidd. Rhaid gwerthu'r tanwydd mewn bagiau o 25 kg neu luosrifau o 50 kg. Os ydych chi'n derbyn mwy na 110 kg mae'n rhaid rhoi nodyn danfon i chi cyn i'r tanwydd gael ei ddadlwytho.

Rhaid i'r nodyn darparu gynnwys y wybodaeth ganlynol:

  • enw a chyfeiriad y masnachwr
  • eich enw a'ch cyfeiriad chi
  • y math o danwydd
  • y cyfanswm pwysau net
  • pwysau net ym mhob sach
  • nifer y sachau

Rhaid i gerbyd y masnachwr arddangos ei enw a'i gyfeiriad. Os yw'r tanwydd wedi'i ffurfio mewn bagiau nad ydynt wedi'u cau'n ddiogel, neu os yw tanwydd yn cael ei ddanfon o'r cerbyd trwy gyfrwng bagiwr ceir, rhaid i'r cerbyd hefyd gael rhybudd sy'n nodi: 'Mae pob sach agored ar y cerbyd hwn yn cynnwys naill ai 25 kg neu 50 kg '.      

Yn ddarostyngedig i rai amodau, os ydych yn amau bod pwysau'r tanwydd yn anghywir, mae gennych hawl i ofyn i'r masnachwr ei ail-bwyso yn eich presenoldeb. Fodd bynnag, byddwch yn ymwybodol, os yw'r pwysau'n gywir ac nad yw'n fyr, mae gan y masnachwr hawl i 'gostau rhesymol' gennych chi am ail-bwyso'r tanwydd. Os yw'r pwysau'n fyr, adroddwch eich cwyn i'r gwasanaeth defnyddwyr Cyngor ar Bopeth er mwyn iddynt gyfeirio'r mater at safonau masnachu.     

Os yn bosibl, ceisiwch fod yn bresennol ar adeg y ddanfoniad. Sicrhewch eich bod yn cael eich tocyn cyn i'r dadlwytho ddechrau a chyfrwch y bagiau. Bydd rhai masnachwyr yn gadael y bagiau i un ochr wrth iddynt gael eu gwagio a byddant yn eu cyfrif eto ar y diwedd i sicrhau eu bod wedi gadael y swm cywir. Mae gan rai cerbydau cludo fagwyr ceir sy'n pwyso tanwydd rhydd i fagiau yng nghefn y cerbyd. Mae cownter bagiau ar y cerbydau hyn y dylai'r gyrrwr roi ar sero cyn cychwyn; mae'n dangos nifer y bagiau sy'n cael eu danfon ar y diwedd. Cyn i'r gyrrwr ddechrau, gwiriwch fod y cownter ar sero a gwiriwch nifer y bagiau ar y diwedd i chi'ch hun.

Byddwch yn wyliadwrus o fasnachwyr anhysbys sy'n dod i fyny yn annisgwyl mewn faniau heb eu marcio, ar adegau anarferol o'r dydd neu'r nos neu sy'n cyrraedd ychydig oriau cyn eich person danfon arferol. Efallai na fyddant yn cyflwyno nodyn dosbarthu i chi ac efallai na fyddant wedi pwyso eu bagiau o gwbl. Ceisiwch gael rhif cofrestru'r cerbyd a rhowch wybod am unrhyw ddulliau o'r fath i'r gwasanaeth defnyddwyr Cyngor ar Bopeth er mwyn iddynt gyfeirio'r mater at safonau masnachu. Bydd masnachwyr sy'n aelodau o'r Cynllun Masnachwyr Glo Cymeradwy yn arddangos logo'r cynllun ar eu cerbydau a'u nodiadau danfon.

TANWYDD SOLET WEDI'I RAGBECYNNU O FANNAU ADWERTHU

Daw'r tanwydd hwn mewn bagiau wedi'u selio y mae'n rhaid i'r pwysau net gael eu marcio arnynt. Bydd mewn meintiau sefydlog, fel arfer 10kg, 20kg neu 25kg. Mae'n ofynnol i'r paciwr gydymffurfio â rheolau sydd wedi'u cynllunio i sicrhau eich bod chi'n derbyn y swm cywir ym mhob bag.

Cyn i chi brynu, gwiriwch fod y bag wedi'i selio yr holl ffordd rownd ac nad oes unrhyw dyllau y gallai unrhyw danwydd fod wedi gollwng drwyddynt.

Gwiriwch y pwysau sydd wedi'i farcio ar y bag a chymharwch feintiau â phrisiau; efallai bod bag mwy yn cynrychioli gwell gwerth am arian. Os ydych chi'n cymharu prisiau rhwng manwerthwyr, gwnewch yn siwr eich bod chi'n cymharu bagiau o'r un pwysau.    

ANSAWDD A DIOGELWCH TANWYDD

Mae yna safonau diwydiant ar gyfer ansawdd tanwydd solet ac arbenigwyr sy'n gallu archwilio tanwydd a sicrhau bod unrhyw dermau disgrifiadol a gymhwysir yn gywir. Os oes gennych unrhyw bryderon, gallwch gysylltu â'r gwasanaeth defnyddwyr Cyngor ar Bopeth i gael eich cyfeirio at safonau masnachu. 

CYMDEITHAS FASNACH

Mae'r Cynllun Masnachwyr Glo Cymeradwy yn cael ei redeg gan y Gymdeithas Tanwydd Solet (SFA), 95 Stryd Fawr, Clay Cross, Chesterfield, Swydd Derby, S45 9DZ, ffôn 01773 835400, e-bost sfa@solidfuel.co.uk.

Mae'n ofynnol i aelodau gadw at y Y Cod Masnach Lo a:

  • chyflenwi tanwydd a ddisgrifir yn gywir ac o ansawdd da
  • gwneud yn siwr bod y wybodaeth fwyaf posib wedi'i gyflenwi gyda thanwyddau
  • sicrhau bod y tanwydd cywir yn cael ei gyflenwi ar gyfer y teclyn cywir
  • gwneud yn siwr bod gan y staff wybodaeth ddigonol am y fasnach lo fanwerthu
  • arddangos rhestr o brisiau manwl a chyfoes
  • ymdrin â chwynion defnyddwyr yn brydlon
  • bod yn fasnachwr ag enw da
  • rhoi gwybod i ddefnyddwyr am beryglon gwenwyn carbon monocsid a sut y gallant gael gwybodaeth ddiogelwch

Mae'r cynllun yn darparu amrywiaeth o daflenni sy'n ymwneud â defnyddio teclynnau fel gwresogyddion , boeleri a thannau agored yn ddiogel.

Tanwydd coed

FAINT O DANWYDD COED

Oni bai bod eich awdurdod lleol wedi pasio is-ddeddf sy'n nodi fel arall, nid oes unrhyw ofynion yn ymwneud â gwerthu tanwydd coed.

Pan fo is-ddeddfau lleol, rhaid gwerthu tanwydd pren yn ôl pwysau net ac os yw mewn cynhwysydd yn barod i'w werthu rhaid i'r pwysau net fod yn hysbys i chi. Fodd bynnag, nid yw'r gofyniad i werthu tanwydd pren yn ôl pwysau net yn berthnasol ar gyfer meintiau llai na 7.5 kg neu fwy na 500 kg.

Os nad oes is-ddeddfau yn bodoli yna nid oes unrhyw ofynion i werthu yn ôl pwysau na rhoi datganiad o'r maint i chi. Fodd bynnag, os yw masnachwr yn rhoi datganiad pwysau gwirfoddol sy'n anghywir, gallant fod yn cyflawni trosedd.

Mae yna reolau syml y gadllwch eu dilyn i amddiffyn eich hun:

  • efnyddiwch masnachwr sy'n hysbys i chi neu sy'n cael ei argymell gan gwsmeriaid eraill i leihau'r risg o dderbyn swm llai neu bren o ansawdd gwael
  • os yw pren yn cael ei werthu mewn 'llwyth lori', gofynnwch pa faint lori cyn cytuno i'r danfoniad, a gofynnwch am yr hawl i'w wrthod os nad ydych chi'n credu bod y maint yn ddigonol pan fydd yn cyrraedd
  • ceisiwch fod i mewn bob amser pan fydd y cludiad yn cael ei wneud, fel y gallwch weld y pren cyn iddo gael ei ddadlwytho
  • Mae'r Gymdeithas Tanwydd Solet yn rhedeg y Cynllun Masnachwyr Tanwydd Coed Cymeradwy. Os ydych chi'n prynu coed tân gan aelod o'r cynllun:
  • dylid disgrifio tanwydd coed yn gywir
  • gall y masnachwr ddarparu cyngor sylfaenol ar ddefnyddio peiriant llosgi coed yn ddiogel ac yn effeithlon
  • dylai'r masnachwr ddarparu gwasanaeth i gwsmeriaid i'r safon a bennir gan y Gymdeithas Tanwydd Solet   

 

Eich hawliau

Mae Rheoliadau Diogelu Defnyddwyr Rhag Masnachu Annheg 2008 yn gwahardd arferion masnachol sy'n annheg i chi. Os yw masnachwr yn eich camarwain neu'n cymryd rhan mewn ymarfer masnachol ymosodol a'ch bod yn gwneud penderfyniad na fyddech wedi'i wneud fel arall yna gall y masnachwr fod yn torri'r Rheoliadau. Er enghraifft, os yw masnachwr yn eich camarwain trwy honni eich bod yn prynu pren caled premiwm pan fyddwch yn derbyn pren israddol mewn gwirionedd, gallai hyn dorri'r Rheoliadau.

Os gwnewch gontract oherwydd bod masnachwr wedi eich camarwain neu oherwydd eu bod wedi defnyddio arfer masnachol ymosodol, mae Rheoliadau Diogelu Defnyddwyr rhag Masnachu Annheg 2008 yn rhoi hawliau i chi wneud iawn: yr hawl i ddadflino'r contract, yr hawl i ostyngiad a'r hawl i iawndal . Mae'r canllaw 'Arferion camarweiniol ac ymosodol: hawliau i wneud iawn' yn rhoi mwy o wybodaeth.

Mae'r hawliau hyn yn ychwanegol at yr hawliau a'r rhwymedïau sydd gennych o dan Ddeddf Hawliau Defnyddwyr 2015, sy'n nodi'r hyn y mae gennych hawl i'w ddisgwyl gan danwydd a gyflenwir gan fasnachwr. Cyfeirir at y rhain yn gyffredin fel eich 'hawliau statudol'. Mae'r gyfraith hefyd yn rhoi atebion i chi yn erbyn y masnachwr os yw'n methu â chyrraedd eich disgwyliadau.

Hawliau allweddol:

  • rhaid i'r mahsnachwr fod â'r 'hawl i gyflenwi'r tanwydd' i chi. Os nad oes ganddynt yr hawl (efallai nad ydyn nhw'n berchen arno mewn gwirionedd ac felly na allant ei werthu i chi) yna mae gennych rwymedi cyfreithiol
  • rhaid i'r tanwydd fod o 'ansawdd boddhaol'. Mae'r disgrifiad, pris, cyflwr y tanwydd, addasrwydd i'r pwrpas, ymddangosiad a gorffeniad, diogelwch, gwydnwch a rhyddid rhag mân ddiffygion i gyd yn ffactorau pwysig wrth ystyried ansawdd. Rhaid i ddatganiadau cyhoeddus, fel y rhai mewn hysbysebu neu ar labelu, a wneir gan y masnachwr, y cynhyrchydd neu eu cynrychiolydd am y tanwydd, fod yn gywir a gellir eu hystyried hefyd wrth benderfynu a yw o ansawdd boddhaol
  • os ydych chi'n gwneud masnachwr yn ymwybodol eich bod chi eisiau i danwydd fod yn 'addas at ddiben penodol' - hyd yn oed os yw'n rhywbeth nad yw fel arfer yn cael ei gyflenwi ar ei gyfer - yna mae gennych chi'r hawl i ddisgwyl ei fod yn addas at y diben hwnnw.
  • mae gennych hawl i ddisgwyl bod y tanwydd 'fel y disgrifir'
  • os ydych chi'n gweld neu'n archwilio sampl, yna mae'n rhaid i'r tanwydd 'gyd-fynd â'r sampl'
  • os ydych chi'n gweld neu'n archwilio model, yna mae'n rhaid i'r tanwydd 'gyd-fynd â'r model'

Rhwymedi allweddol:

  • hawl tymor byr i wrthod y tanwydd a chael ad-daliad llawn
  • hawl i atgyweiriad (annhebygol o fod yn berthnasol i danwydd) neu amnewidiad
  • hawl i ostyngiad mewn pris neu hawl derfynol i wrthod y tanwydd

Mae'r canllaw 'Gwerthu a chyflenwi nwyddau: eich hawliau defnyddiwr' yn rhoi mwy o wybodaeth.

Os ydych chi'n prynu tanwydd gan fasnachwr sy'n gwerthu o bell a heb gyswllt wyneb yn wyneb â chi (megis o wefan), mae gennych hawliau ychwanegol o dan Reoliadau Contractau Defnyddwyr (Gwybodaeth, Canslo a Thaliadau Ychwanegol) 2013. A gall cyfnod canslo o 14 diwrnod fod yn berthnasol. Yn ogystal â gofynion gwybodaeth a nodir mewn deddfau eraill, rhaid i fasnachwyr roi gwybodaeth benodol ichi fel manylion am y tanwydd, gwybodaeth am gostau, gofynion canslo, talu, danfon a pherfformiad cyn iddynt wneud contract gyda chi.

Mae masnachwyr sy'n cyflenwi nwyddau y bwriedir eu bwyta ar hyn o bryd, a all gynnwys tanwydd, ar rowndiau aml a rheolaidd i'ch cartref, preswylfa neu weithle, wedi'u heithrio o ofynion Rheoliadau Contractau Defnyddwyr (Gwybodaeth, Canslo a Thaliadau Ychwanegol) 2013. Mae'r canllaw 'Prynu trwy'r rhyngrwyd, ffôn ac archeb bost: esbonio contractau o bell' yn rhoi mwy o wybodaeth.        

Ardaloedd rheoli mwg

Mae Deddf Aer Glân 1993 yn caniatáu i gynghorau sefydlu ardaloedd rheoli mwg lle mae gwahardd mwg rhag simneiau. Dim ond tanwydd di-fwg awdurdodedig y caniateir eu llosgi yn yr ardaloedd hyn, sydd â'r nod o wella ansawdd aer.          

Nid yw glo a phren yn cael eu hawdurdodi fel tanwydd di-fwg ac felly ni ellir eu llosgi ond mewn ardal rheoli mwg os cânt eu defnyddio gyda chyfarpar gwresogi sydd wedi'i eithrio. Mae offer o'r fath yn llosgi neu'n 'bwyta' y mwg a gynhyrchir gan y tanwydd. I gael rhagor o wybodaeth am y pwnc hwn, cysylltwch â gwasanaeth iechyd yr amgylchedd eich awdurdod lleol.

Peryglon gwenwyn carbon monocsid

Mae carbon monocsid yn nwy hynod wenwynig, sy'n gallu achosi salwch, niwed i iechyd a marwolaeth. Cynhyrchir y nwy hwn pan nad yw tanwydd carbon wedi'i gywasgu'n iawn mewn, er enghraifft, stof llosgi coed, tân agored neu farbeciw (nwy, siarcol a tafladwy). Mae'n anodd ei ganfod gan na allwch ei weld, ei arogli na'i flasu.

I gael rhagor o wybodaeth am wenwyn carbon monocsid, awyru, glanhau ffliw a simneiau yn ogystal â rhestr wirio diogelwch, edrychwch ar wefan Cyngor Diogelwch y Gymdeithas Tanwydd Solet.

Darllen pellach

Mae Adran yr Amgylchedd, Bwyd a Materion Gwledig (DEFRA) wedi cynhyrchu canllaw ar ddefnyddio stofiau llosgi coed a thanau agored a'r camau y gallwch eu cymryd i leihau effeithiau amgylcheddol ac iechyd.        

Cyswllt defnyddiol

Mae HETAS yn gweithio i ddefnyddio biomas a thanwydd solet eraill yn ddiogel, yn effeithlon ac yn amgylcheddol gyfrifol.

HETAS Ltd Severn House,

Uned 5 Ystad Fasnachu Y Drenewydd, Green Lane, Tewkesbury, GL20 8HD

Ffôn: 01684 278170

E-bost: info@hetas.co.uk

Gwefan: hetas.co.uk                                                                                                                                                                       

Deddfwriaeth allweddol 

Deddf Pwysau a Mesurau 1985

Rheoliadau Diogelu Defnyddwyr Rhag Masnachu Annheg 2008

Deddf Hawliau Defnyddwyr 2015

 

Adolygwyd/Diweddarwyd diwethaf: Hydref 2020

Noder

Bwriedir y wybodaeth hon fel canllaw yn unig; dim ond y llysoedd all roi dehongliad awdurdodol o'r gyfraith.

Efallai na fydd dolenni 'deddfwriaeth allweddol' y canllaw ond yn dangos fersiwn wreiddiol y ddeddfwriaeth, er bod dolenni ar wahân i rywfaint o ddeddfwriaeth ddiwygiedig sy'n uniongyrchol gysylltiedig chynnwys y canllawiau. Gellir dod o hyd i wybodaeth ar ddiwygiadau i ddeddfwriaeth y ar y tab 'Mwy o Adnoddau' ym mhob dolen.

Am fwy o wybodaeth, cysylltwch â'r gwasanaeth defnyddwyr Cyngor ar Bopeth, sy'n darparu cyngor cyfrinachol a diduedd ar faterion defnyddwyr yn rhad ac am ddim. Ewch i wefan Cyngor ar Bopeth neu ffoniwch linell gymorth defnyddwyr Cyngor ar Bopeth ar 03454 040505.

© 2021 itsa Ltd.