Labelu brechdanau
Yn y canllawiau
Mae'n rhaid labelu brechdanau gyda gwybodaeth benodol am fwyd, fydd yn amrywio yn dibynnu ar sut maen nhw'n cael eu gwerthu.
Sylwch: er bod y Deyrnas Unedig wedi gadael yr Undeb Ewropeaidd, bydd rhai deddfau UE (a elwir yn ddeddfau 'wrth gefn') yn dal i fod yn berthnasol hyd nes y byddant yn cael eu disodli gan ddeddfwriaeth newydd y DU; mae hyn yn golygu y byddwch yn dal i weld cyfeiriadau at ddeddfwriaeth yr UE yn ein canllawiau.
Mae'r canllawiau hyn ar gyfer Cymru a Lloegr
Mae gofynion labelu gwahanol yn dibynnu ar p'un a yw brechdanau'n cael eu gwerthu gan arlwywyr mawr a/neu yn cael eu gwerthu wedi'u rhagbecynnu neu heb eu rhagbecynnu. Mae gofynion labelu wedi'u rhagbecynnu yn llawer mwy cymhleth.
Mae'r term 'brechdan' yn cynnwys rôl, bap, bagét, pitta, lapiad, panini, bagel a chynhyrchion tebyg.
Arlwywyr mawr
Mae'r rhain yn fangreoedd lle paratoir brechdanau ar gyfer eu bwyta adeg eu prynu; maent yn cynnwys tafarndai, bwytai, caffis, stondinau, ffreuturau ysgolion, faniau a bariau brechdanau.
Mae angen y wybodaeth ganlynol:
- presenoldeb unrhyw gynhwysion alergenig
- presenoldeb unrhyw gynhwysion a arbelydrwyd neu a addaswyd yn enetig
Nid oes rhaid labelu'r wybodaeth ar y cynnyrch a gellir ei rhoi ar hysbysiad yn lle hynny. Dylai'r hysbysiad fod yn weladwy/ar gael yn y man (au) lle gall y defnyddiwr roi archeb (wrth y cownter, yn y fwydlen os gellir archebu bwyd wrth y bwrdd, ac ati).
Gellir rhoi gwybodaeth am alergenau ar lafar, ac yn yr achos hwnnw rhaid arddangos hysbysiad yn gwahodd cwsmeriaid i holi aelod o'r staff am wybodaeth alergen.
Ceir gwybodaeth lawn am y ddarpariaeth o wybodaeth am alergenau yn 'Alergenau bwyd ac anoddefgarwch'.
Nid yw'n ofynnol i chi enwi'r cynnyrch ond rhaid i unrhyw enw neu ddisgrifiad a roddir fod yn gywir; meysydd sy'n gallu achosi problemau yw:
- menyn/margarîn
- ysgwydd ham/porc
- cigoedd wedi'u diwygio neu eu torri a'u siapio
- bwyd môr/ ffyn crancod
- amnewidion caws
Os yw brechdanau sy'n cael eu rhagbecynnu yn cael eu gwerthu o arlwywr mawr, bydd y gofynion am gynhyrchion wedi'u pecynnu (isod) yn berthnasol.
Gwerthu o faniau
Mae'r rheolau ar gyfer arlwywyr mawr hefyd yn berthnasol i werthiannau fan, er y bydd y rheolau arferol a ragbecynnu yn berthnasol os byddwch yn prynu brechdanau a werthir o'ch fan (gweler isod).
Brechdanau heb eu rhagbecynnu
Mae heb eu rhagbecynnu yn cynnwys y canlynol:
- rhydd. Bwyd a werthir neu a arddangosir heb unrhyw fath o becynnu
- wedi'u becynnu ar gais y defnyddiwr. Bwyd a werthir neu a arddangosir heb unrhyw fath o becynnu ond sydd wedi'i roi mewn pecyn ar ôl ei brynu (er enghraifft, brechdan wedi'i gosod mewn bag papur)
- wedi'i ragbecynnu i'w werthu'n uniongyrchol. Bwyd a werthir mewn pecynnu o'r eiddo lle cafodd ei becynnu neu stondin symudol neu gerbyd a ddefnyddir gan y busnes a oedd yn pacio'r nwyddau
Mae'r cynhyrchion hyn yn cael eu paratoi cyn amser eu bwyta.
Mae gan fwyd heb ei ragbecynnu yr un gofynion labelu waeth a yw'n cael ei werthu o arlwywr mawr, siop, stondin, ac ati fel a ganlyn:
- enw'r cynnyrch
- datganiad bod y brechdan neu'r cynhwysion wedi'u harbelydru a/neu'n cynnwys deunydd a addaswyd yn enetig (lle y bo'n berthnasol)
- arwydd o unrhyw un neu ragor o'r 14 alergen penodedig y mae'r frechdan yn eu cynnwys, neu hysbysiad sy'n datgan bod yr wybodaeth hon ar gael ar gais
Gall y wybodaeth fod ar label sydd ynghlwm wrth y cynnyrch neu ar hysbysiad.
Ceir rhagor o wybodaeth yn 'labelu bwydydd nad ydynt wedi'u rhagbecynnu '.
Os ydych chi'n prynu brechdanau gan fusnes bwyd arall sy'n cael eu cyflenwi heb becynnu, byddant yn frechdanau heb eu ragbecynnu a dylech ddilyn y rheolau uchod.
Os ydych chi'n prynu brechdanau gan fusnes bwyd arall sy'n cael eu cyflenwi mewn deunydd pecynnu, bydd y rhain yn cael eu dosbarthu'n frechdanau sydd wedi'u rhagbecynnu. Gweler y gofynion labelu isod.
Brechdanau wedi eu rhagbecynnu
Diffinnir 'bwyd wedi'i ragbecynnu' yn Rheoliad (UE) Rhif 1169/2011 ar ddarparu gwybodaeth am fwyd i ddefnyddwyr fel "... bwyd a'r pecynnu yr oedd yn cael ei roi iddo cyn cael ei gynnig i'w werthu, a yw pecynnu o'r fath yn amgáu'r bwyd yn llwyr neu'n rhannol yn unig, ond beth bynnag yn y fath fodd fel na ellir newid y cynnwys heb agor na newid y pecynnu... ".
Os ydych chi'n pecynnu brechdanau i'w gwerthu i ddefnyddwyr o safle arall rydych chi'n gweithredu, neu i gyflenwi busnes bwyd arall a fydd yn eu gwerthu i ddefnyddwyr, yna mae'r brechdanau'n wedi eu rhagbecynnu.
Mae angen y labeli canlynol ar frechdanau cyn eu pecynnu:
- enw'r bwyd
- rhestr cynhwysion
- gwybodaeth yn ymwneud â chynhwysion alergenig
- datganiadau cynhwysion meintiol (QUID)
- datganiad maethol
- marcio dyddiad parhad
- enw a chyfeiriad y gwneuthurwr
- cyfarwyddiadau storio (lle bo angen)
- cyfarwyddiadau i'w defnyddio (lle bo angen)
- marcio tarddiad (os byddai'r label yn gamarweiniol hebddo)
Efallai y bydd gwneuthurwyr meintiau bach sy'n cyflenwi defnyddwyr yn uniongyrchol, neu'n cyflenwi manwerthwyr lleol yn cael eu heithrio rhag gorfod labelu eu cynhyrchion â datganiad maeth; ceir rhagor o fanylion yn Labelu bwydydd wedi'u rhagbecynnu: datganiad maeth'
Os yw'r cynnyrch yn cynnwys unrhyw rai o'r 14 alergen isod, rhaid tynnu sylw atynt yn y rhestr cynhwysion:
- grawnfwydydd sy'n cynnwys glwten, megis gwenith, rhyg, haidd, ceirch, sillaf, kamut, a'u mathau croesryw
- cnau daear (peanut) (a elwir hefyd yn gnau daear (ground nut))
- cnau, megis almonau, cnau cyll, cnau Ffrengig, Cnau Brasil, cashews, pecanau, cnau pistasio, macadamias a chnau Queensland
- pysgod
- cramenogion
- molysgiaid
- hadau sesame
- wyau
- llaeth a chynhyrchion llaeth (gan gynnwys lactos)
- ffa soi
- seleri
- lwpin
- mwstard
- sylffwr deuocsid a sylffidau ar lefelau uwch na 10 mg/kg neu 10 mg/litr a fynegir fel SO2
Mae rhagor o wybodaeth ar gael yn 'Alergenau bwyd ac anoddefgarwch'.
Os yw'n berthnasol, bydd hefyd angen labelu'r cynnyrch gyda:
- datganiad arbelydru
- datganiad o ddeunydd wedi'i addasu'n enetig
- datganiad wedi'i becynnu-mewn-awyrgylch-amddiffynnol
- datganiadau penodol os yw melysyddion, siwgrau a melysyddion, aspartame, neu polyolau yn bresennol
Ceir esboniad llawn o sut i labelu eich cynhyrchion yn 'Labelu bwydydd wedi'i rhagbecynnu: cyffredinol' a'r canllawiau eraill ar fwydydd sydd wedi'u pecynnu ymlaen llaw y mae'n cysylltu â nhw. Sylwch, fodd bynnag, fod brechdanau wedi'u heithrio o'r gofyniad i ddarparu mynegiad maint net.
Cosbau
Gall methu â chydymffurfio â chyfraith safonau masnach arwain at gamau gorfodi a chosbau, a all gynnwys dirwy a/neu garchar. I gael rhagor o wybodaeth, gweler 'Safonau masnach: pwerau, gorfodi a chosbau '.
Deddfwriaeth allweddol
Rheoliad UE (EC) Rhif 1333/2008 ar ychwanegion bwyd
Rheoliad UE (UE) Rhif 1169/2011 ar ddarparu gwybodaeth am fwyd i ddefnyddwyr
Rheoliadau Gwybodaeth am Fwyd 2014
Rheoliadau Gwybodaeth am Fwyd (Cymru) 2014
Adolygwyd/Diweddarwyd ddiwethaf: Mawrth 2021
Yn y diweddariad hwn
Dim newidiadau mawr
Noder
Bwriedir y wybodaeth hon fel canllaw yn unig; dim ond y llysoedd all roi dehongliad awdurdodol o'r gyfraith.
Efallai na fydd dolenni 'deddfwriaeth allweddol' y canllaw ond yn dangos fersiwn wreiddiol y ddeddfwriaeth, er bod dolenni ar wahân i rywfaint o ddeddfwriaeth ddiwygiedig sy'n uniongyrchol gysylltiedig chynnwys y canllawiau. Gellir dod o hyd i wybodaeth ar ddiwygiadau i ddeddfwriaeth y ar y tab 'Mwy o Adnoddau' ym mhob dolen.
Am fwy o wybodaeth, cysylltwch â'r gwasanaeth defnyddwyr Cyngor ar Bopeth, sy'n darparu cyngor cyfrinachol a diduedd ar faterion defnyddwyr yn rhad ac am ddim. Ewch i wefan Cyngor ar Bopeth neu ffoniwch linell gymorth defnyddwyr Cyngor ar Bopeth ar 03454 040505.
© 2021 itsa Ltd.