Labelu jam a chynhyrchion tebyg
Yn y canllawiau
Y rheolau ar gyfer labelu a chyfansoddiad jam, marmalêd, briwfwyd a chynnyrch tebyg
Mae'r canllawiau hyn ar gyfer Cymru
Mae labelu a chyfansoddiad jam a chynhyrchion tebyg yn cael eu rheoli gan ddeddfwriaeth. Mae jam, marmalêd ac enwau penodol eraill yn enwau cynnyrch rheoleiddiedig y gellir ond eu defnyddio i ddisgrifio cynnyrch os yw'n bodloni gofynion cyfansoddiadol Rheoliadau Cynhyrchion Jam a Chynhyrchion Tebyg (Cymru) 2018.
Mae gofynion labelu cyffredinol ar gyfer y cynhyrchion hyn, yn ogystal â gofynion labelu penodol sy'n nodi'r cynnwys o ran ffrwythau a siwgr.
Mae'r canllawiau hyn yn ymwneud â labelu cynhyrchion a oedd wedi'u rhagbecynnu a heb eu pecynnu'n llawn.
Cynhyrchion rheoleiddiedig
Mae'r ddeddfwriaeth yn pennu enwau nifer o 'gynhyrchion rheoleiddiedig'.
Mae cynnyrch rheoleiddiedig yn un sy'n dilyn set o ofynion cyfansoddi (pa gynhwysion y mae'n rhaid eu cynnwys yn y cynnyrch a faint ohonynt) y mae'n rhaid eu bodloni er mwyn i'r cynnyrch gael ei ddisgrifio gan ddefnyddio enw'r cynnyrch rheoleiddiedig - er enghraifft, 'jam'.
Os nad yw'r cynnyrch yn gallu bodloni gofynion cyfansoddiadol enw'r cynnyrch a reoleiddir, yna ni allwch ei ddefnyddio i ddisgrifio'r cynnyrch.
Os yw'r cynnyrch wedi'i weithgynhyrchu yn unol ag enw cynnyrch rheoleiddiedig, rhaid i chi ei ddefnyddio.
Enw'r cynnyrch yw enw'r cynnyrch a reoleiddir. Gallwch ddewis rhoi'r fersiwn Gymraeg o'r enw cynnyrch rheoleiddiedig yn ogystal â'r fersiwn Saesneg - er enghraifft, Marmalêd oren Seville (Marmalêd).
Gofynion cyfansoddiadol
Mae'r canlynol yn enwau cynnyrch rheoleiddiedig, y mae gan bob un ohonynt ofynion cyfansoddiadol.
Jam
Mae jam yn gymysgedd gelaidd o siwgr, dwr a ffrwythau (o fwydion, piwrî neu'r ddau). Rhaid iddo gynnwys y symiau canlynol o ffrwythau fesul cilogram o'r cynnyrch gorffenedig:
- 250g - cyrens cochion, criafol, rhafnwydden y môr, cyrens duon, gwins,
- 150g - sinsir
- 160g - afalau cashiw
- 60g - ffrwyth angerdd
- 350g - unrhyw ffrwyth arall
Ym mhob achos, lle mae'r cynnyrch yn cynnwys sawl math o ffrwyth dylech ddefnyddio'r pwysau cyfunol o ffrwythau.
Marmalêd (marmalade)
Mae marmalêd yn gymysgedd gelaidd o fwydion ffrwythau, dwr a sitrws, piwrî, sudd, croen neu echdyniad dyfrllyd (dwr lle mae holl elfennau hydawdd y ffrwyth wedi cael eu toddi) mewn unrhyw gyfuniad.
Rhaid i'r marmalêd gynnwys dim llai na 200g o ffrwythau sitrws fesul cilogram o'r cynnyrch gorffenedig; Rhaid i o leiaf 75g o hwn ddod o'r 'endocarp' (mewn ffrwythau sitrws dyma brif ran y ffrwyth, y rhan sy'n cael ei fwyta fel arfer). Dim ond o ffrwythau sitrws y gellir gwneud marmalêd.
Marmalêd jeli (marmalade jelly)
Mae'r gofynion cyfansoddiadol yr un fath â marmalêd, ond nid oes unrhyw beth anhydawdd yn y marmalêd jeli (dim byd na fyddai'n toddi), heblaw o bosibl am feintiau bach o groen wedi'u sleisio'n fân.
Jeli (Jelly)
Mae jeli yn gymysgedd gelaidd o siwgr a sudd ffrwythau, echdyniad dyfrllyd o ffrwyth neu'r ddau, rhaid iddo gynnwys y symiau canlynol o ffrwythau fesul cilogram o'r cynnyrch gorffenedig:
- 250g - cyrens cochion, criafol, rhafnwydden y môr, cyrens duon, gwins,
- 150g - sinsir
- 160g - afalau cashiw
- 60g - ffrwyth angerdd
- 350g - unrhyw ffrwyth arall
Dylid cyfrifo pwysau ffrwythau ar ôl tynnu pwysau'r dwr a ddefnyddir yn y darn dyfrllyd.
Jam ychwanegol (Extra jam):
- 350g - cyrens cochion, criafol, rhafnwydden y môr, cyrens duon, gwins,
- 250g - sinsir
- 230g - afalau cashiw
- 80g - ffrwyth angerdd
- 450g - unrhyw ffrwyth arall
Jeli ychwanegol (Extra jelly):
- 350g - cyrens cochion, criafol, rhafnwydden y môr, cyrens duon, gwins,
- 250g - sinsir
- 230g - afalau cashiw
- 80g - ffrwyth angerdd
- 450g - unrhyw ffrwyth arall
Gellir defnyddio'r ffrwythau canlynol i gynhyrchu jam ychwanegol a jeli ychwanegol ond ni ellir ei gymysgu â ffrwythau eraill:
- afalau
- gellyg
- eirin clogfaen
- melonau
- melonau dwr
- grawnwin
- pwmpenni
- ciwcymbrau
- tomatos
Piwrî castan melys (Sweetened chestnut puree)
Mae piwrî o gastanwydd melys yn gyfuniad o siwgr, dwr a chastanau piwail; rhaid i faint o gastanwydd a ddefnyddir fesul cilogram o'r cynnyrch gorffenedig beidio â bod yn llai na 380g.
Rhaid i'r cynhyrchion uchod gael solidau hydawdd (solidau y gellir eu toddi yn y cynnyrch) cynnwys y cynnyrch gorffenedig o ddim llai na 60%, fel y pennwyd gan reffractomedr ar 20 °C (mae reffractomedr yn ddarn o offer ble mae swm bach o jam yn cael ei arogli fel y gellir mesur y cynnwys siwgr) oni bai bod rhywfaint o'r cynnwys siwgr neu'r cyfan wedi cael ei ddisodli gan felysyddion neu fod cais am siwgr wedi'i leihau yn cael ei wneud, ym mha achos nid oes canran penodol o solidau hydawdd.
Ceuled X (X Curd)
Mae ceuled yn emwlsiwn (cymysgedd o ddau hylifau nad ydynt yn toddi) o fraster bwytadwy ac/neu olew, siwgr, wy cyfan a/neu melynwy, ac unrhyw gyfuniad o ffrwythau, mwydion ffrwythau, piwrî ffrwythau, sudd ffrwythau, echdyniad dyfrllyd ffrwythau neu olewau hanfodol o ffrwythau, gyda neu heb gynhwysion bwytadwy eraill. Yn y disgrifiad, X yw enw'r ffrwyth (neu ffrwythau) a ddefnyddir i wneud y ceuled.
- rhaid i faint o fraster ac olew a ddefnyddir ar gyfer pob cilogram o'r cynnyrch gorffenedig fod yn ddim llai na 40g
- rhaid i faint o felynwy cyfan a wy a ddefnyddir ar gyfer pob cilogram o gynnyrch gorffenedig fod yn llai na 6.5 g o solidau melynwy
- rhaid i faint o ffrwythau, mwydion ffrwythau, piwrî ffrwythau, sudd ffrwythau, echdynnyn dyfrllyd ffrwythau ac olew hanfodol ffrwythau fod yn ddigon i nodweddu'r cynnyrch gorffenedig
Gall ceuledau gynnwys unrhyw gynhwysion bwytadwy eraill hefyd ond ni ellir defnyddio unrhyw gyflasynnau artiffisial i roi blas nac arogl ffrwythau i'r ceuled.
Ceuled blas Y (Y flavour curd)
Mae ceuled blas yr un fath â cheuled ond mae'r ffrwyth wedi cael ei ddisodli gan gyflasyn ffrwythau. Yn y disgrifiad, Y yw enw'r cyflasyn.
- rhaid i faint o fraster ac olew a ddefnyddir ar gyfer pob cilogram o'r cynnyrch gorffenedig fod yn ddim llai na 40 g
- rhaid i faint o felynwy cyfan a wy a ddefnyddir ar gyfer pob cilogram o gynnyrch gorffenedig fod yn llai na 6.5 g o solidau melynwy
- rhaid i faint y deunydd cyflasyn a ddefnyddir fod yn ddigon i nodweddu'r cynnyrch
Briwgig (Mincemeat)
Mae briwgig yn gymysgedd o asiantau melysu, ffrwythau gwinwydd (cyrens, cycatelau, rhesins neu syltanas neu gymysgedd ohonynt), croen sitrws, siwet neu fraster a finegr neu asid asetig cyfwerth, gyda neu heb gynhwysion bwytadwy eraill.
- rhaid i faint o ffrwythau gwinwydd a phig sitrws a ddefnyddir ar gyfer pob cilogram o gynnyrch gorffenedig beidio â bod yn llai na 300g, ac o'r rhain nid yw llai na 200g yn cynnwys ffrwythau gwinwydd
- rhaid i swm y siwet neu'r braster cyfatebol a ddefnyddir ar gyfer pob cilogram o'r cynnyrch gorffenedig beidio â bod yn llai na 25g
Mae'n ofynnol i geuledau, ceuledau blas a briwgigoedd gael cynnwys solidau hydawdd o 65% neu fwy, fel y penderfynir gan reffractomedr ar 20 °C. Os yw rhywfaint o'r cynnwys siwgr neu'r holl gynnwys wedi cael ei ddisodli gan felysyddion neu fod cais am siwgr wedi ei leihau yn cael ei wneud nid oes canran penodol o solidau hydawdd.
Cynhwysion ychwanegol
Os ydych chi am ddisgrifio eich cynnyrch gan ddefnyddio unrhyw rai o'r enwau cynnyrch a reoleiddir uchod, dim ond y cynhwysion ychwanegol yn y rhestr isod y gallwch eu defnyddio. Gallwch ddal i weithgynhyrchu cynhyrchion gan ddefnyddio cynhwysion nad ydynt ar y rhestr ond ni allwch eu disgrifio fel jam, marmalêd ac ati; yn lle hynny, byddai angen i chi ddefnyddio disgrifiadau fel 'gyffrwyth' neu 'wedi'i gadw'.
Gellir ychwanegu'r cynhwysion ychwanegol canlynol at unrhyw gynnyrch:
- hylif pectin
- gwin gwirodydd, gwin a gwirod, cnau, perlysiau aromatig, sbeisys, fanila a darnau fanila
- fanilin
- mêl (fel amnewidyn cyfan neu rannol ar gyfer siwgr)
- olewau a brasterau bwytadwy fel cyfryngau gwrth-ewyn
- ychwanegion a ganiateir
Gellir dod o hyd i restr o ychwanegion bwyd a ganiateir ar wefan yr Asiantaeth Safonau Bwyd (FSA).
Gellir defnyddio cynhwysion ychwanegol eraill ond dim ond mewn rhai cynhyrchion; gweler y tabl isod (* yn dynodi y gellir defnyddio'r cynhwysyn):
|
Cynhwysion ychwanegol a ganiateir
|
|
Cynhwysion
|
Jam
|
Jam ychwanegol
|
Jeli
|
Jeli ychwanegol
|
Marmalêd
|
Ceuledau a cheuledau blas
|
Briwgig
|
|
sudd ffrwythau sitrws (mewn cynnyrch a geir o fathau eraill o ffrwythau)
|
*
|
*
|
*
|
*
|
|
|
|
|
sudd ffrwythau coch, mewn cynnyrch a weithgynhyrchwyd o unrhyw un o'r ffrwythau canlynol: egroes, mefus, mafon, eirin Mair, cyrens cochion, eirin, riwbob
|
*
|
*
|
* ond nid egroes na riwbob
|
|
|
|
|
|
sudd betys coch, mewn cynnyrch a weithgynhyrchwyd o unrhyw un o'r ffrwythau canlynol: mefus, mafon, eirin Mair, cyrens cochion, eirin
|
*
|
|
|
|
|
|
|
|
sudd ffrwythau arall
|
*
|
|
|
|
|
|
|
|
croen sitrws
|
*
|
*
|
*
|
*
|
|
|
|
|
dail Pelargonium odoratissimwm (afal geraniwm) mewn cynnyrch a wnaed o gwins
|
*
|
*
|
*
|
*
|
|
|
|
|
olewau hanfodol ffrwythau sitrws
|
|
|
|
|
*
|
|
|
|
unrhyw gynhwysion bwytadwy eraill
|
|
|
|
|
|
*
|
*
|
Triniaethau a ganiateir
Os ydych chi am ddisgrifio'ch cynnyrch gan ddefnyddio unrhyw rai o'r enwau cynnyrch rheoleiddiedig uchod, dim ond rhai triniaethau penodol ar eich cynnyrch y gallwch eu defnyddio.
Dim ond yn y ffyrdd canlynol y gellir trin mwydion ffrwythau, piwrî ffrwythau a echdyniad dyfrllyd ffrwythau:
- wedi'i gynhesu, wedi'u hoeri neu wedi'u rhewi
- wedi'i sych-rewi
- tewsudd, i'r graddau sy'n dechnegol bosibl
Gellir defnyddio sylffwr deuocsid (E220) neu ei halwynau (E221, E222, E223, E224, E226 a E227) fel cymorth i weithgynhyrchu, ar yr amod na ragorir ar uchafswm y cynnwys sylffwr deuocsid (10 mg/kg mewn perthynas â jamiau, jeliau a marmalêd a wnaed â ffrwythau wedi'u sylffydu). Nid yw hyn yn berthnasol i jam ychwanegol na jeli ychwanegol.
Gall bricyll ac eirin sy'n cael eu defnyddio mewn jam fod yn destun prosesau sychu eraill ond ni ellir eu sych-rewi.
Gellir cadw croen sitrws mewn tryblith.
Yn yr un modd ag ar gyfer cynhwysion ychwanegol uchod, gallwch chi ddefnyddio triniaethau eraill i'ch cynhyrchion na'r rhai a restrir, ond os ydych chi'n gwneud hynny, ni allwch eu disgrifio gan ddefnyddio enw cynnyrch rheoleiddiedig.
Sylffwr deuocsid
Os yw sylffwr deuocsid (SO2) yn bresennol ar fwy na 10 mg/kg, rhaid ei ddatgan yn y rhestr cynhwysion yn yr un modd ag unrhyw gynhwysyn arall.
Llai o siwgr
Yn achos pob cynnyrch gellir defnyddio melysyddion a ganiateir fel rhai rhannol neu gyflawn yn lle siwgr.
Gellir gweld rhestr o felysyddion a ganiateir ar wefan yr ASB.
Lle bo siwgr wedi cael ei ddisodli'n rhannol neu'n llwyr gan felysyddion a ganiateir, gellir defnyddio'r disgrifiad 'llai o siwgr'.
Er mwyn cydymffurfio â deddfwriaeth bwyd arall, mae'n rhaid i faint o siwgr fod wedi'i leihau o 30% o leiaf.
Labelu
ENW
Os yw eich cynnyrch wedi'i weithgynhyrchu i fodloni gofynion cyfansoddi enw cynnyrch rheoleiddiedig, rhaid i chi ei ddefnyddio yn enw'r bwyd.
Rhaid cynnwys enw'r ffrwyth(au) a ddefnyddir mewn jam, marmalêd ac ati yn enw'r cynnyrch ('jam mefus', 'marmalêd oren Seville', ac ati).
Os gwneir y cynnyrch o fwy nag un math o ffrwyth, rhaid datgan pob un yn yr enw mewn trefn ddisgynnol gan bwysau'r ffrwythau (cnawd, mwydion, sudd, ac ati gyda'i gilydd) a ddefnyddir yn y cynnyrch.
Os caiff cynnyrch ei wneud o dri math neu fwy o ffrwythau, rhaid i bob un gael ei nodi yn yr enw yn nhrefn ddisgynnol y ffrwythau, a rhaid i chi hefyd ddatgan 'ffrwythau cymysg' (neu rai tebyg) neu nodi nifer y gwahanol fathau o ffrwythau a ddefnyddir. Er enghraifft - 'jam ffrwythau cymysg wedi'i wneud â mefus, llus a chyrens duon'.
Os ydych yn datgan 'mixed fruit', gallwch hefyd ddatgan 'ffrwythau cymysg'.
Bydd yr un peth yn wir am unrhyw gynnyrch sy'n defnyddio enw cynnyrch rheoleiddiedig (lle bo'n berthnasol).
CYNNWYS FFRWYTHAU A SIWGR
Nid yw hyn yn ofynnol ar gyfer ceuledau, ceuledau blas neu briwgig.
Rhaid i'r label ar gyfer jamiau a chynhyrchion tebyg gynnwys y ddau ddatganiad canlynol:
- 'Paratowyd gyda Xg o ffrwythau bob 100g', lle X yw faint o ffrwythau a ddefnyddiwyd yn 100 g o'r cynnyrch gorffenedig
- 'Cyfanswm y siwgr cynnwys: X g y 100 g ', lle X yw maint y siwgr yn 100 g o'r cynnyrch gorffenedig a benderfynir gan reffractomedr ar 20 °C
Rhaid i'r ddau ddatganiad fod yn yr un maes gweledigaeth ag enw'r cynnyrch, sy'n golygu bod rhaid i chi allu dal y cynnyrch fel bod y datganiadau a'r enw yn weladwy ar yr un pryd.
Efallai y byddwch yn datgan 'Paratowyd â Xg o sudd ffrwythau am bob 100g' yn ogystal â'r datganiad ffrwythau.
Efallai y byddwch yn datgan 'Cyfanswm Y yn ymwneud â siwgr: Xg ym mhob 100 g' yn ogystal â datganiad siwgr.
GOFYNION CYFFREDINOL AR GYFER BWYD WEDI'I RAGBECYNNU
Mae'r gofynion labelu hyn yn ychwanegol at ofynion labelu bwyd gorfodol rheoliad yr UE Rhif 1169/2011 ar ddarparu gwybodaeth am fwyd i ddefnyddwyr. Y gofynion gorfodol ar gyfer labelu bwyd wedi'i ragbecynnu yw:
- enw'r bwyd
- rhestr o gynhwysion
- swm rhai cynhwysion neu gategorïau o gynhwysion (QUID)
- arwydd o gynhwysion alergenig penodedig
- dyddiad 'defnyddio erbyn' neu arwydd o barhad lleiaf (yn y ffurf 'ar ei orau cyn' neu 'ar ei orau cyn diwedd ') a rhif lot neu swp (oni bai bod y dyddiad yn ddigonol i bennu hyn)
- unrhyw amodau storio arbennig neu amodau ar gyfer defnydd
- enw a chyfeiriad y gweithredydd busnes bwyd cyfrifol
- swm net
- man tarddiad, os nad yw'n datgan y gallai gamarwain
- unrhyw gyfarwyddiadau sy'n angenrheidiol i ddefnyddio'r bwyd
- datganiad gwybodaeth am faeth sy'n cynnwys y gwerth egni a faint o fraster, saturnadau, carbohydrad, siwgrau, protein a halen
Am ragor o wybodaeth gweler 'Labelu bwydydd wedi'u pecynnu'n llawn: cyffredinol'.
Defnyddio'r term 'organig'
Ar gyfer unrhyw gynnyrch sy'n cael ei wneud o gynhwysion organig ac y bwriedir ei farchnata fel cynnyrch organig, dylai enw'r bwyd ddal i fod ' X jam wedi'i wneud o X a gynhyrchir yn organig '. Rhaid cynnwys nod ardystio organig priodol ar y label. Mae hefyd angen cofrestru gyda chorff ardystio priodol y Deyrnas Unedig.
Gweler 'Labelu sy'n disgrifio bwyd organig', sy'n esbonio'r rheolaethau cyfreithiol ychwanegol sy'n berthnasol.
Defnyddio enwau rhagnodedig ar gyfer cynhyrchion eraill
Caniateir defnyddio'r termau 'jam' a 'jeli' lle cânt eu defnyddio fel enw arferol - er enghraifft, 'Losin Jeli', 'Jeli Mintys ', 'Jeli Bwrdd '- a lle na fydd hyn yn camarwain y defnyddiwr.
Nid yw'r termau 'chyffrwyth ', 'wedi'i chadw', a 'ffrwythau wedi'u gwasgaru ' yn enwau cynnyrch a chynhyrchion rheoledig ac ni fyddai'n ofynnol i'r enwau hyn gyrraedd safonau penodol o ran eu cyfansoddiad; felly gallai cynhyrchion a ddisgrifir yn y modd hwn ddefnyddio cynhwysion ychwanegol nad ydynt ar y rhestr, yn cynnwys cyfrannau gwahanol o ffrwythau, ac yn y blaen.
Cosbau
Gall methu â chydymffurfio â chyfraith safonau masnach arwain at gamau gorfodi ac at gosbau, a all gynnwys dirwy a/neu garchar. I gael rhagor o wybodaeth, gweler 'Safonau masnach: pwerau, gorfodi a chosbau'.
Ddeddfwriaeth allweddol
Deddf Diogelwch Bwyd 1990
Rheoliad yr UE (eu) Rhif 1169/2011 ar ddarparu gwybodaeth am fwyd i ddefnyddwyr
Rheoliadau Ychwanegion, Cyflasynnau, Ensymau a Thoddyddion Echdynnu Bwyd (Cymru) 2013
Rheoliadau Gwybodaeth am Fwyd 2014
Rheoliadau Gwybodaeth am Fwyd (Cymru) 2014
Rheoliadau Cynhyrchion Jam a Chynhyrchion Tebyg (Cymru) 2018
Adolygwyd/Diweddarwyd ddiwethaf: Gorffennaf 2020
Noder
Bwriedir y wybodaeth hon fel canllaw yn unig; dim ond y llysoedd all roi dehongliad awdurdodol o'r gyfraith.
Efallai na fydd dolenni 'deddfwriaeth allweddol' y canllaw ond yn dangos fersiwn wreiddiol y ddeddfwriaeth, er bod dolenni ar wahân i rywfaint o ddeddfwriaeth ddiwygiedig sy'n uniongyrchol gysylltiedig chynnwys y canllawiau. Gellir dod o hyd i wybodaeth ar ddiwygiadau i ddeddfwriaeth y ar y tab 'Mwy o Adnoddau' ym mhob dolen.
Am fwy o wybodaeth, cysylltwch â'r gwasanaeth defnyddwyr Cyngor ar Bopeth, sy'n darparu cyngor cyfrinachol a diduedd ar faterion defnyddwyr yn rhad ac am ddim. Ewch i wefan Cyngor ar Bopeth neu ffoniwch linell gymorth defnyddwyr Cyngor ar Bopeth ar 03454 040505.
© 2021 itsa Ltd.