Labelu bwyd ar gyfer gwerthwyr pysgod
Yn y canllawiau
Hanfodion labelu bwyd ar gyfer gwerthwyr pysgod, gan gynnwys enwau cyfreithiol rhywogaethau a'r defnydd o'r term mwg
Mae'r canllawiau hyn ar gyfer Cymru a Lloegr
Mae'r pysgod a werthir gan werthwyr pysgod yn dod o dan Reoliadau Labelu Pysgod 2013 a Rheoliadau Labelu Pysgod (Cymru) 2013 a rhaid iddynt fod wedi'u labelu â gwir enw'r pysgodyn, y dull cynhyrchu, yr ardal ddal, a'r triniaethau a'r ychwanegion y mae'n rhaid eu datgan. Ceir rhestr o enwau cyfreithiol cydnabyddedig, sy'n cael ei chynnal a'i diweddaru gan adran yr Amgylchedd, Bwyd a Materion Gwledig (DEFRA).
Mae gofynion labelu ychwanegol ar gyfer pysgod sydd wedi'u pelydru, wedi'u rhewi o'r blaen, wedi'u mygu a/neu'n cynnwys unrhyw ddeunydd a addaswyd yn enetig.
Labelu gofynnol
Mae angen labelu penodol ac mae'n rhaid labelu pysgod â'r canlynol:
- dynodiad masnachol y bwyd (gweler isod)
- yr enw gwyddonol (y gellir ei ddarparu ar boster ar wahân)
- dull cynhyrchu (wedi'i ddal yn y môr, wedi'i ddal mewn dwr ffres, wedi'i ffermio neu wedi'i drin)
- y categori o gêr pysgota a ddefnyddir
- a yw'r pysgodyn wedi cael ei ddadrewi ai pheidio (gweler isod)
- dyddiad y gwydnwch lleiaf
Mae eithriad o dri cyntaf y gofynion hyn ar gyfer symiau bach (gwerth llai nag 20 Ewro) a werthir yn uniongyrchol gan y pysgotwr i'r defnyddiwr.
Mae erthygl 38 o reoliad yr UE (UE) Rhif 1379/2013 ar gyd-drefniadaeth y marchnadoedd mewn cynhyrchion pysgodfeydd a dyframaeth yn cynnwys gofynion pellach yn ymwneud â'r ardal lle cafodd y pysgod eu dal:
"1. dangosiad y man dal neu gynhyrchu ... yn cynnwys y canlynol:
(a) yn achos cynhyrchion pysgodfeydd a ddaliwyd yn y môr, enw ysgrifenedig yr is-ardal neu'r is-adran a restrir yn ardaloedd pysgota'r FAO, yn ogystal ag enw'r parth hwnnw a fynegir mewn termau sy'n ddealladwy i'r defnyddiwr, neu fap neu bictogram sy'n dangos y parth hwnnw, neu, fel rhanddirymiad o'r gofyniad hwn , ar gyfer cynhyrchion pysgodfeydd sy'n cael eu dal mewn dyfroedd heblaw am y Gogledd-ddwyrain yr Iwerydd (man pysgota 27 yr FAO ) a'r Môr Canoldir a'r Fôr Du (Man pysgota 37 yr FAO)
(b) yn achos cynhyrchion pysgodfeydd sy'n cael eu dal mewn dwr croyw, cyfeiriad at y corff o ddwr tarddiad yn yr Aelod-wladwriaeth neu'r drydedd wlad sy'n tarddu o'r cynnyrch;
(c) yn achos cynhyrchion dyframaethu, cyfeiriad at yr Aelod-wladwriaeth neu'r drydedd wlad lle yr oedd y cynnyrch wedi cyrraedd mwy na hanner ei bwysau terfynol neu wedi aros am fwy na hanner y cyfnod magu neu, yn achos pysgod cregyn, wedi cael cyfnod magu neu dyfu terfynol o chwe mis o leiaf."
Gan fod pysgod yn alergen penodedig, rhaid cydymffurfio hefyd â'r gofyniad i labelu alergenau. Gweler 'Alergenau bwyd ac anoddefgarwch ' am ragor o wybodaeth.
Enwau rhywogaethau pysgod (dynodiadau masnachol)
Mae angen enw yn ôl y gyfraith ar gyfer y pysgodyn. Mae Defra yn cadw rhestr gyfoes o'r ddogfen dynodiadau masnachol ar gyfer pysgod.
Mae'r rhestr o enwau cyfreithiol cydnabyddedig ar gyfer rhywogaethau o bysgod (neu 'ddynodiadau masnachol') yn cael ei diweddaru wrth i rywogaethau newydd gael eu marchnata a phan fydd gwybodaeth wyddonol newydd am rywogaethau ar gael.
Ni ddylid amnewid enw brand, enw masnachol neu enw wedi'i lunio am y gwir enw. Enw masnachol a gamddefnyddir yn gyffredin yw 'ffyn crancod'; i gydymffurfio â'r gofynion a restrwyd uchod, rhaid i'r enw masnach hwn gynnwys enw cywir sy'n nodi ei fod yn cynnwys pysgod, grawnfwyd a blas crancod.
Addasu genetig
Os yw bwyd yn cynnwys unrhyw ddeunydd sydd wedi'i addasu'n enetig (er enghraifft, gall briwsion bara fod yn indrawn neu'n soia) rhaid labelu'r cynnyrch 'a gynhyrchwyd o indrawn/soia wedi'i addasu'n enetig'. I gael rhagor o wybodaeth am fwydydd GM gweler 'Bwydydd wedi'u haddasu'n enetig'.
Triniaeth neu broses
ARBELYDRU
Os yw'r bwyd neu unrhyw gynhwysion yn y bwyd wedi cael eu harbelydru, rhaid ei ddatgan a'i farcio 'wedi'i arbelydru' neu 'wedi ei drin ag ymbelydredd ïoneiddio ' (mae rhai cramenogion a physgod cregyn yn cael eu pelydru, er enghraifft).
PYSGODYN WEDI RHEWI'N FLAENOROL
Os yw pysgod sydd wedi cael eu rhewi yn cael eu cynnig i'w gwerthu mewn cyflwr sydd wedi dadmer neu'n rhannol ddadmer, rhaid iddo gael ei labelu â'r geiriau 'wedi'i ddadrewi (defrosted)'.
MYGU
Dylid labelu pysgod sydd wedi cael eu mygu felly. Lle y bo'n briodol, dylai hyn nodi ai mygu oer (y bydd angen ei goginio'n drylwyr) neu ei mygu'n boeth ddylai fod.
Dylid cymryd gofal i sicrhau bod eich labeli'n gwahaniaethu'n glir rhwng cynhyrchion mwg a blas mwg. Dim ond pysgod sydd wedi cael eu blas o fygu sy'n gallu cael eu labelu fel rhai 'wedi'i fygu'. Rhaid i'r rhai sy'n cael eu trin â mwg gael eu labelu'n 'flas mwg'.
Mae pysgod mwg wedi'u heithrio o'r gofyniad i roi'r dynodiad masnachol.
Problemau eraill
Dylai'r enw a ddefnyddiwch fod yr un fath â'r hyn a ddefnyddir gan eich cyflenwr. Trwy fyrhau enw pysgodyn, gallech fod yn ei gamddisgrifio - er enghraifft, mae lleden lefn yn wahanol i leden (sy'n golygu lleden Dover), ac mae eog yn wahanol rywogaeth o eog coch neu binc, ac ati. Byddwch yn ofalus o fegrim a leden lefn gan y gellir drysu'r rhain yn hawdd.
Mae llawer o gynhyrchion traddodiadol fel sgampi mewn briwsion bara a physgod 'stêc' mewn briwsion wedi'u gwneud o bysgod friwgig neu wedi'u ffurfio. Er mwyn atal cwsmeriaid rhag cael eu camarwain, rhaid eu labelu fel 'pysgod a ffurfiwyd'. Defnyddiwch yr un enw â'r hyn a roddir gan y gwneuthurwr ar y pecyn.
Gwybodaeth bellach
Mae rhagor o ganllawiau ar labelu pysgod a bwyd môr i'w gweld ar wefan gov.uk ac yn nogfen y Comisiwn Ewropeaidd Canllaw Poced i labeli defnyddwyr newydd yr UE ar bysgod a dyframaethu.
Cosbau
Gall methu â chydymffurfio â chyfraith safonau masnach arwain at gamau gorfodi ac at gosbau, a all gynnwys dirwy a/neu garchar. I gael rhagor o wybodaeth, gweler 'Safonau masnach: pwerau, gorfodi a chosbau '.
Ddeddfwriaeth allweddol
Rheoliad yr UE (eu) Rhif 1169/2011 ar ddarparu gwybodaeth am fwyd i ddefnyddwyr
Rheoliadau Labelu Pysgod 2013
Rheoliadau Labelu Pysgod (Cymru) 2013
Rheoliad yr UE (eu) Rhif 1379/2013 ar gyd- drefniadaeth y marchnadoedd mewn cynhyrchion pysgodfeydd a dyframaethu
Rheoliadau Gwybodaeth am Fwyd 2014
Rheoliadau Gwybodaeth am Fwyd (Cymru) 2014
Adolygwyd/Diweddarwyd ddiwethaf: Tachwedd 2019
Noder
Bwriedir y wybodaeth hon fel canllaw yn unig; dim ond y llysoedd all roi dehongliad awdurdodol o'r gyfraith.
Efallai na fydd dolenni 'deddfwriaeth allweddol' y canllaw ond yn dangos fersiwn wreiddiol y ddeddfwriaeth, er bod dolenni ar wahân i rywfaint o ddeddfwriaeth ddiwygiedig sy'n uniongyrchol gysylltiedig chynnwys y canllawiau. Gellir dod o hyd i wybodaeth ar ddiwygiadau i ddeddfwriaeth y ar y tab 'Mwy o Adnoddau' ym mhob dolen.
Am fwy o wybodaeth, cysylltwch â'r gwasanaeth defnyddwyr Cyngor ar Bopeth, sy'n darparu cyngor cyfrinachol a diduedd ar faterion defnyddwyr yn rhad ac am ddim. Ewch i wefan Cyngor ar Bopeth neu ffoniwch linell gymorth defnyddwyr Cyngor ar Bopeth ar 03454 040505.
© 2021 itsa Ltd.