Skip to content

Cyngor Sir Ynys Môn - Isle of Anglesey County Council

Canllawiau safonau masnach


Labelu bwyd i arlwywyr

Yn y canllawiau

Hanfodion labelu bwyd ar gyfer bwytai, siopau cludfwyd ac ati, gan gynnwys rhai enghreifftiau sy'n cael eu cam-ddisgrifio yn aml

Mae'r canllawiau hyn ar gyfer Cymru a Lloegr

Mae llai o ofynion labelu ar gyfer bwyd a werthir o sefydliadau arlwyo * nag ar gyfer bwyd wedi'i ragbecynnu, ond rhaid i unrhyw wybodaeth a ddarperir gennych fod yn gywir ac nid yn gamarweiniol. Mae hyn yn berthnasol i'r holl wybodaeth, p'un a yw wedi'i darparu'n ysgrifenedig (megis ar fwydlen neu fwrdd sialc) neu ar lafar (mewn ymateb i gwestiwn gan gwsmer, er enghraifft).

[* Mae 'sefydliadau arlwyo' yn cynnwys bwytai, ffreuturau, tafarndai, clybiau, ysgolion neu debyg, ac arlwywyr symudol megis faniau bwyd cyflym.]

Disgrifiadau cyffredin a ddefnyddir wrth arlwyo

SGAMPI

Dim ond cynhyrchion wedi'u gwneud o gyfanffonau cyflawn y Nephrops norvegicus y gellir cyfeirio atynt fel 'sgampi cyfan-gynffon' neu 'sgampi '. Rhaid peidio â defnyddio'r term 'sgampi cyfan-gynffon' ar gyfer cynhyrchion a wnaed o ddarnau sgampi diwygiedig; rhaid disgrifio'r cynnyrch hwn fel 'sgampi diwygiedig'.

CORGIMYCHIAID Y BRENIN

Dim ond lle mae'r corgimychiaid yn un o'r tri math penodol o gorgimychiaid a restrir yn nogfen dynodiadau masnachol o bysgod DEFRA a dyma'r maint cywir y gellir defnyddio'r disgrifiad hwn.

CORGIMYCHIAID Y TEIGR

Dim ond lle mae'r corgimychiaid yn un o'r rhywogaethau a restrir mewn dynodiadau masnachol o bysgod y gellir eu disgrifio felly y ceir defnyddio'r disgrifiad hwn.

FFILED A BRON CYW IÂR

Ni ddylid defnyddio'r termau hyn lle mae'r cyw iâr wedi'i dorri a'i siapio. Rhaid cymryd gofal hefyd i sicrhau nad ydych yn prynu cyw iâr gyda dwr ychwanegol a phroteinau eraill, megis o rywogaeth anifail arall neu'n deillio o laeth. Os yw label eich cyw iâr yn cynnwys cynhwysion eraill, byddwch yn torri'r gyfraith os methwch â'i gwneud yn glir i ddefnyddwyr nad yw'r cynnyrch yn cynnwys 100% o gig cyw iâr pur.

CYNHYRCHION CIG

Mae gofynion cyfeithiol selsig, byrgyrs cig eidion, pastis, pasteiod, rholiau selsig, ac ati yn ymwneud â'r holl gynnwys cig. Mae mwy o wybodaeth am ofynion penodol y bwydydd hyn yn 'Cyfansoddi cynhyrchion cig'.

Ni ellir alw bwyd yn selsig, yn basti, ac ati oni bai ei fod yn cydymffurfio â'r lleiafswm cynnwys cig ar gyfer y cynnyrch hwnnw. Dylai cynhyrchion sy'n cael eu disgrifio fel ' ham ' gael eu sleisio o ddarn o gig sydd wedi'i halltu o un mochyn i'r mwyaf. Rhaid i gynhyrchion sy'n dod o'r ysgwydd neu sy'n cael eu 'ffurfio', 'wedi'u diwygio' neu sy'n cynnwys mwy na 5% o ddwr yn ôl pwysau'r cynnyrch gorffenedig gael eu disgrifio'n gywir - er enghraifft, 'ysgwydd borc wedi'i halltu heb fwy na 10% o ddwr wedi'i ychwanegu'.

RHOST

Ni ddylid defnyddio'r disgrifiad hwn pan fydd bwyd wedi'i stemio a'i rostio. Ni ddylid ei ddefnyddio ond pan fydd y cig wedi cael ei goginio ar ffwrn gonfensiynol am o leiaf 30 munud ar dymheredd sy'n ddigon uchel i roi'r holl nodweddion o gig rhost.

MYGU

Dim ond pan fydd y cynnyrch wedi bod yn destun proses mygu y dylid defnyddio'r disgrifiad hwn. Os mai dim ond cyflasyn mwg a ychwanegwyd, dylid defnyddio'r disgrifiad ' blas mwg '.

LLYSIEUOL

Rhaid i unrhyw brydau llysieuol fod wedi'u cynhyrchu heb unrhyw gyswllt neu halogiad gyda chig, pysgod neu fwyd môr. Mae hyn yn cynnwys defnyddio olewau ar wahân ar gyfer ffrio dysglau llysieuol a gwirio cynhwysion y saws yn ofalus. Mae rhai cawsiau yn cynnwys ceuled (rennet), sef sgil-gynnyrch anifeiliaid ac felly mae'n bosibl nad yw'n addas i lysieuwyr; yn yr un modd gall saws Swydd Gaerwrangon gynnwys ansiofi. Dylech hefyd sicrhau bod gennych fyrddau torri ac offer ar wahân i osgoi croeshalogi.

YN RHYDD O GNAU, GWENITH, LLEFRITH, PYSGOD CREGYN

Mae angen i chi roi gwybodaeth i ddefnyddwyr ynglyn â pha alergenau y mae pob un o'ch cynhyrchion neu prudau yn eu cynnwys. Dylid bod yn arbennig o ofalus gyda bwyd a ddisgrifiwyd yn addas ar gyfer dioddefwyr alergedd, naill ai drwy ddisgrifiad ysgrifenedig neu ar lafar. Mae angen i chi fod yn ofalus iawn, yn enwedig mewn perthynas â defnyddwyr sydd ag alergedd cnau a allai ddioddef adwaith angheuol o lefelau isel iawn o halogiad. I gael rhagor o wybodaeth gweler 'Alergenau ac anoddefgarwch bwyd'.

HONIADAU IECHYD

Mae hawliad iechyd yn unrhyw hawliad sy'n nodi, cyfleu neu awgrymu bod perthynas rhwng iechyd a bwyd. Ymhlith yr enghreifftiau cyffredin a ddefnyddir mewn sefydliadau arlwyo mae 'iach', 'bwyd arbenning ('superfood')' a 'da i chi'.

Gellir gwneud hawliadau iechyd mewn unrhyw gyfrwng, gan gynnwys ar fwydlenni, hysbysfyrddau, ac ati.

Caniateir hawliadau iechyd ond yn gyffredinol dylid eu hosgoi; dim ond rhai hawliadau y gellir eu gwneud a rhaid i chi ddarparu gwybodaeth orfodol ochr yn ochr â nhw.

Am fwy o wybodaeth gweler 'Hawliadau maeth ac iechyd'.

BWYD NEU GYNHWYSION ERAILL SYDD WEDI'U CAM-DDISGRIFIO YN GYFFREDIN

  • 'analog caws dynwaredol' a ddisgrifir fel 'caws' ar bitsas
  • 'cranc' pan fydd y cynnyrch wedi'i wneud o 'grancod'
  • disgrifir 'margarîn' fel menyn - er enghraifft, 'bara menyn'
  • 'cyfwyd heb ei fragu' a ddisgrifir fel 'finegr'

MEINTIAU DOGN

Rhaid i ddisgrifiadau - fel 'rholiau crempog (6)' neu '1/2 hwyaden'- fod yn gywir.

MATHAU ERAILL O FWYD NEU GYNHWYSION A GAMDDISGRIFIWYD YN AML

  • "caws efelychu analog" a ddisgrifir fel ' caws ' ar pitsas
  • 'cranc' pan fo'r cynnyrch yn cael ei wneud o ' ffonau cranc '
  • 'margarîn' a ddisgrifir fel menyn - er enghraifft, ' bara a menyn '
  • 'cyfwyd heb ei fragu' a ddisgrifir fel ' finegr '

MEINTIAU DOGNAU

Rhaid i ddisgrifiadau - megis ' rholiau crempog (6) ' neu ' 1/2 hwyaden '- fod yn gywir.

Lliwiau

Mae'r gyfraith yn gosod lefelau uchaf ar gyfer lliwiau mewn gwahanol fwydydd, a dim ond rhai lliwiau penodol y gellir eu defnyddio. Mae rhai sawsiau, megis cymysgeddau melys-a-sur a sbeis tandori, wedi'u yn achlysurol wedi'u cynnwys gyda gormod o liwiau. Dylid cymryd gofal wrth wneud y rhain os ydych yn defnyddio lliwiau neu gymysgeddau sy'n cynnwys lliwiau. Ceir rhagor o wybodaeth yn 'Lliwiau mewn bwyd'.

Enwau bwyd wedi'u hamddiffyn

Mae pasteiod Cernyw a selsig Cumberland traddodiadol yn ddwy enghraifft o gynhyrchion sydd wedi'u hachredu â statws gwarchodedig. Rhaid i unrhyw gynnyrch sy'n defnyddio'r enwau hyn gydymffurfio â'r gofynion cyfansoddi a/neu darddiad. Mae rhagor o wybodaeth am enwau bwyd wedi'u diogelu, gan gynnwys rhestr o enwau cofrestredig y DU, ar gael ar wefan gov.uk.

Gofynion labelu cyfreithiol eraill

Rhaid i fwyd sy'n cynnwys cynhwysion wedi'u arbelydru ddangos disgrifiad sy'n nodi eu bod yn ' arbelydredig ' neu'n ' cael eu trin ag ymbelydredd ïoneiddio '.

Rhaid rhoi disgrifiad cysylltiedig o laeth amrwd: 'Nid yw'r llaeth a gyflenwir yn y sefydliad hwn wedi cael ei drin â gwres ac felly gall gynnwys organebau sy'n niweidiol i iechyd'.

Os oes caws wedi'i wneud o laeth heb ei basteureiddio, dylech roi rhybudd addas.

Rhaid rhoi gwybod i gwsmeriaid am unrhyw fwyd sydd wedi'i goginio gan ddefnyddio olew GM.

Os byddwch yn dewis rhoi gwybodaeth am galorïau neu gynnwys maethol eraill eich prydau, byddem yn eich cynghori i gael cyngor gan eich safonau masnach lleol neu wasanaeth iechyd yr amgylchedd (yn dibynnu ar y trefniadau yn eich ardal).

Cyngor ar arferion da

  • gwiriwch fod y disgrifiadau a wnewch yn gywir, ac yn cyd-fynd â'r rhai a roddwyd gan eich cyflenwr (ar ffurflenni archebu, dogfennau danfon, anfonebau neu ar becynnu cynnyrch) - er enghraifft, os yw'r disgrifiad o'r cyflenwr yn ' sgampi diwygiedig ', dylai'r disgrifiad o'r ddewislen hefyd fod yn ' sgampi diwygiedig '. Holwch eich cyflenwr os oes gennych unrhyw amheuaeth ynghylch cywirdeb eich disgrifiadau
  • cofiwch y gall manylebau cynnyrch newid dros amser, felly mae angen i chi ddal i wirio
  • cymerwch ofal arbennig pan fyddwch yn newid cyflenwr
  • rhowch wybod i gwsmeriaid am unrhyw newidiadau i ddisgrifiadau o gynhyrchion. Os yw'r newid yn barhaol, bydd angen newid y ddewislen
  • sicrhewch bob amser eich bod chi a'ch holl gyflogeion yn dilyn y cyfarwyddiadau a roddwyd gydag unrhyw sesnin/lliw. Os nad oes cyfarwyddiadau, neu os nad ydynt yn glir, gofynnwch i'ch cyflenwr am fanylion pellach yn ysgrifenedig. Peidiwch â dyfalu na dibynnu ar wybodaeth ar lafar

Cosbau

Gall methu â chydymffurfio â chyfraith safonau masnach arwain at gamau gorfodi ac at gosbau, a allai gynnwys dirwy a/neu garchar. I gael rhagor o wybodaeth gweler 'Safonau masnach: pwerau, gorfodi a chosbau'.

Deddfwriaeth allweddol

Deddf Diogelwch Bwyd 1990

Rheoliad (UE) Rhif 1169/2011 yr UE ar ddarparu gwybodaeth am fwyd i ddefnyddwyr

Rheoliadau Labelu Pysgod 2013

Rheoliadau Labelu Pysgod (Cymru) 2013

Rheoliadau Gwybodaeth am Fwyd 2014

Rheoliadau Gwybodaeth am Fwyd (Cymru) 2014

 

Adolygwyd/Diweddarwyd ddiwethaf: Tachwedd 2020

Noder

Bwriedir y wybodaeth hon fel canllaw yn unig; dim ond y llysoedd all roi dehongliad awdurdodol o'r gyfraith.

Efallai na fydd dolenni 'deddfwriaeth allweddol' y canllaw ond yn dangos fersiwn wreiddiol y ddeddfwriaeth, er bod dolenni ar wahân i rywfaint o ddeddfwriaeth ddiwygiedig sy'n uniongyrchol gysylltiedig chynnwys y canllawiau. Gellir dod o hyd i wybodaeth ar ddiwygiadau i ddeddfwriaeth y ar y tab 'Mwy o Adnoddau' ym mhob dolen.

Am fwy o wybodaeth, cysylltwch â'r gwasanaeth defnyddwyr Cyngor ar Bopeth, sy'n darparu cyngor cyfrinachol a diduedd ar faterion defnyddwyr yn rhad ac am ddim. Ewch i wefan Cyngor ar Bopeth neu ffoniwch linell gymorth defnyddwyr Cyngor ar Bopeth ar 03454 040505.

© 2021 itsa Ltd.