Pobyddion bach a pwysau cyfartalog
Yn y canllawiau
Mae tri rheolau pacio i'r system cyfartaledd pwysau i bobyddion bach
Mae'r canllawiau hyn ar gyfer Cymru, Lloegr a'r Alban
Gall bara gael ei bobi i bwysau cyfartalog, sy'n golygu y bydd rhai torthau mewn grwp yn drymach a rhai ychydig yn ysgafnach na'r pwysau a nodwyd. Mae yna dair rheol y mae'n rhaid eu bodloni mewn perthynas â'r nifer o dothau 'tan-bwysau' a ganiateir.
Mae'n ofyniad cyfreithiol hefyd i wiriadau gael eu gwneud ar y torthau wedi'i phobi cyn iddynt gael eu cynnig i'w gwerthu; mae hyn er mwyn sicrhau eu bod yn pasio'r tair rheol. Ac eithrio bara wedi'i lapio, nid oes angen cadw cofnod o'r gwiriadau. Fodd bynnag, mae'n syniad da gwneud hynny i ddangos bod eich proses bobi yn cael ei rheoli er mwyn cynhyrchu bara o'r pwysau sydd ei angen.
Pwy sy'n bobydd bach?
Un sydd ddim yn cael safle pobi cwbl awtomatig ac sy'n gwerthu y mwyafrif o'u cynhyrch o'u safle neu eu cerbydau eu hunain.
Pa dorthau sy'n cael eu rheoli?
Dim ond torthau o fara sy'n cael eu creu mewn cyfaint cyson a bennir ymlaen llaw ac yn pwyso mwy na 300 g. Ystyr 'bara' yw bara ar ffurf torth sengl (wedi'i sleisio neu pheidio) ac mae'n cynnwys tafelli ffansi a bara menyn ond nid torthau byn, torthau ffrwythau, torthau brag neu torthau ffrwythau brag.
Sut y cânt eu rheoli?
Rhaid i dorthau heb eu lapio a thorthau mewn cynhwysydd heb ei amgáu'n llwyr (er enghraifft bara Ffrengig mewn pecyn agored) sy'n pwyso dros 300g gael eu cynnig ar werth dim ond:
- os rhoddir arwydd o bwysau'r bara ar docyn sy'n cael ei arddangos yn union gerllaw'r dorth honno
... neu
- os dangosir hysbysiad:
- yn rhestru'r ffurfiau (er enghraifft, torth frechdanau, torth bwthyn, ffon Ffrengig) lle gwneir torth heb ei lapio o fara i'w gwerthu
- yn dangos y pwysau y gwneir pob ffurf ynddynt i'w gwerthu
Mae torthau bach a mawr traddodiadol sy'n pwyso 400 g neu 800 g neu luosrifau eraill o 400 g-er enghraifft, 1,200 g yn eithriedig o'r gofynion arddangos pwysau hyn
Mae'n rhaid rhoi'r pwysau net yn glir ar dorthau o fara sydd mewn deunydd lapio diogel caeedig.
Y tair rheol
Gall bara gael ei bobi i bwysau cyfartalog. Mae hyn yn golygu y bydd rhai torthau o fewn grwp (hynny yw, un math o dorth a gynhyrchir ar un adeg) yn drymach a rhai ychydig yn ysgafnach na'r ' pwysau enwol '; Dyma'r pwys a ddatgenir ar y lapiwr a chyfeirir ato fel y ' Qn '.
Er mwyn cydymffurfio â gofynion pwysau cyfartalog rhaid bodloni'r tair rheol canlynol:
- Rheol 1: ni ddylai pwysau cyfartalof un math o'r grwp pobi fod yn llai na'r QN
- Rheol 2: yn fras, ni ddylai mwy nag un ym mhob 40 o dorthau o'r swp wedi'i bobi gael gwall negyddol sy'n fwy na'r cyfeiliornad negyddol goddefadwy (TNE) - hynny yw, yn pwyso llai na Qn tynnu'r TNE
- Rheol 3: ni ddylai un torth yn y swp wedi'i bobi gael gwall negyddol o fwy na dwywaith y TNE - hynny yw, yn pwyso llai na Qn tynnu 2TNE
Ystyrir pecynnau yn y swp gyda eu gwir gynnwys yn llai na'r isafswm sy'n dderbyniol yn ddiffygiol. Mae'r isafswm derbyniol yn cael ei gyfrifo drwy dynnu'r TNE o Qn y pecyn.
Cyfeiliornad negyddol goddefadwy
Mae'r tabl canlynol yn dangos gwerthoedd TNE y dylech eu defnyddio wrth gydymffurfio â'r tair rheol.
|
Gwerthoedd Cyfeiliornad negyddol goddefadwy
|
|
|
Swm enwol
|
Cyfeiliornad negyddol goddefadwy
|
|
o 200 g i 300 g
|
9 g
|
|
o 300 g i 500 g
|
3% o'r Qn
|
|
o 500 g i 1,000 g
|
15 g
|
|
o 1,000 g i 10,000 g
|
1.5% o'r Qn
|
Sicrheir y pwysau derbyniol lleiaf drwy dynnu'r TNE priodol o'r Qn.
Ni all torth bwyso llai na'r Qn tynnu ddwywaith y TNE.
Am dorth o fara 400 g traddodiadol:
- y lleiafswm pwysau derbyniol yw diffyg o 3% (388 g)
- ni all unrhyw dorth fod â diffyg o 6% (376 g)
Am dorth o fara 800 g traddodiadol:
- y lleiafswm pwysau derbyniol yw diffyg o 15 g (785 g)
- ni all unrhyw dorth fod â diffyg o 30 g (770 g)
Gelwir torthau o fara sy'n pwyso llai na'r isafswm pwysau derbyniol yn eitemau ' diffygiol '.
Mae torth o fara sy'n pwyso llai na Qn tynnu ddwywaith y TNE wedi eu cynnwys yng nghyfanswm yr eitemau diffygiol.
Mae'n drosedd i beidio â chydymffurfio â'r tri rheol ar gyfer pacwyr.
Os yw pobyddion yn dymuno gwneud i bob un o eu torthau bwyso mwy na'r Qn cânt wneud hynny; bydd hyn yn sicrhau eu bod yn cydymffurfio â'r tair rheol.
Dylai'r manwerthwyr sy'n gorffen y broses bobi ar gyfer bara wedi'i bobi'n rhannol yn y siop lle caiff ei gwerthu roi rhybudd ysgrifenedig i'w gwasanaeth safonau masnach lleol os ydynt wedi dewis peidio â thrin y bara o dan y system gyffredin. Yn yr achos hwn dylai'r bara i gyd bwyso o leiaf y Qn.
A oes rhaid gwirio pwysiadau darnau toes?
Na - pwysau'r dorth orffenedig sy'n cyfri - ond mae'n syniad da i wneud hynny er mwyn sicrhau bod pwysau torthau orffenedig yn gyson.
Argymhellir bod y pwysau am ddarnau toes ar gyfer pob math o fara yn cael ei arddangos mewn siart ger y man pwyso. Mae pwysau darnau toes targed diogel i fod yn 480 g am dorth 400 g a 950 g am dorth 800 g ond dylid gwneud profion i ganfod y pwysau gorau ar gyfer pob math a maint y dorth a gynhyrchir.
Pa wiriadau y dylai pobyddion eu gwneud?
Dylid cymryd sampl dorthau o bob swp sy'n cael ei bobi a'i bwyso a'i wirio. Mae'n ofyniad cyfreithiol i wiriadau gael eu gwneud ar y torthau wedi'i pobi cyn eu cynnig i'w gwerthu, a fydd yn cadarnhau os ydynt wedi pasio'r tair rheol a'u pheidio. Rhaid cadw cofnod o'r archwiliad am oes silff y dorth; yr eithriad i hyn yw cofnodion o wiriadau a wnaed ar bwysau bara heb ei lapio a bara a werthwyd mewn lapwyr agored, nad oes angen eu cadw.
Gwneir gwaith pwyso a mesur drwy gymryd sampl o dorthau o bob swp wedi'i bobi, fel y dangosir yn y tabl canlynol:
|
Nifer y torthau i'w pwyso mewn sypiau o wahanol faint
|
|
|
Nifer y llofftydd mewn grwp/swp
|
Nifer y samplau y mae'n rhaid eu pwyso
|
|
1-49
|
3
|
|
50 - 99
|
5
|
|
100 - 199
|
7
|
|
200 ac yn fwy
|
11
|
Mae canlyniadau'r torthau sampl a bwyswyd yn cael eu defnyddio i benderfynu a gydymffurfiwyd â'r tair rheol.
- Rheol 1: pwysau cyfartalog y swp wedi'i bobi. Rhaid i bwysau cyfartalog y sampl fod uwchlaw'r Qn
- Rheol 2: nifer o dorthau diffygiol o dan y pwysau derbyniol lleiaf. Ni chaiff mwy nag un sampl dorth bwyso llai na'r isafswm pwysau derbyniol
- Rheol 3: ni all unrhyw un o'r torthau yn y swp wedi'i bobi fod â chamgymeriad negyddol mwy na dwywaith y TNE. Ni all unrhyw un o'r golchwyr sampl bwyso llai na Qn tynnu 2TNE
Os na fodlonir unrhyw un o'r tair rheol, dylid pwyso'r swp cyfan a chymryd camau i sicrhau bod y swp yn cydymffurfio cyn y gellir ei werthu:
- rhaid tynnu pob torth yn pwyso islaw Qn minws 2TNE o'r swp
- rhaid peidio â chael mwy nag un torth ddiffygiol yn y swp
- rhaid i bwysau cyfartalog y torthau sydd ar ôl yn y swp fod uwchben y Qn; rhaid tynnu digon o dorthau ysgafnach o'r grwp os oes angen, er mwyn sicrhau hyn
Ni ddylid cynnig gwerthu torthau sydd angen eu tynnu o'r swp wedi'i bobi oni bai bod eu pwysau unigol yn cael eu dangos yn glir i gwsmeriaid ac y rhoddir gostyngiad yn y pris i ddangos y gwahaniaeth rhyngddyn nhw a'r eitemau pwysau cywir, neu cânt eu defnyddio at ddibenion eraill - fel gwneud brechdanau.
Os bod gormod o amrywiad mewn pwysau torthau orffenedig i'w weld yn broblem, dylid ymdrechu i ddatrys y broblemau drwy ganolbwyntio ar gyflawni mwy o unffurfiaeth gyda pwysiadau darnau toes.
Beth am golledion pwysau cyn gwerthu?
Os bydd y gwiriadau pwysau gofynnol ar samplau o swpiau wedi'u pobi yn cael eu gwneud ar dorthau pan fyddan nhw'n boeth o'r popty, rhaid caniatáu ar gyfer oeri a sychu torthau pan fyddant yn cael eu harddangos, oherwydd bydd eu pwysau'n lleihau wrth iddyn nhw oeri. Rhaid i swpiau o fara basio'r tair rheol trwy gydol y cyfnod y maen nhw ar werth.
Mae'r enghreifftiau uchod o bwysau a rheolau gofynnol bara wedi'u seilio ar bwysau ar ôl oeri, a dylid gwneud yn siwr bod y colled pwysau (o boeth i oer) o bob math a maint y bara er mwyn penderfynu ar bwysiad gwell i'w ddefnyddio wrth archwilio samplau o fara poeth. Er enghraifft, efallai y bydd torth 400g yn colli 30g mewn pwysau wrth oeri tra gall torth 800g golli 40g.
Gellir penderfynu ar y colledion gwirioneddol trwy bwyso a mesur pob math a maint o dorth yn syth o'r popty ac eto pan fydd y dorth yn oer ar ddiwedd y diwrnod gwerthu; rydych wedyn yn adio'r swm nodweddiadol o'r pwysau a gollir ar gyfer pob math a maint y bara at y Qn i'w defnyddio wrth asesu cydymffurfiaeth â'r tair rheol. Dylid hefyd roi'r un estyniadau i'r pwysau derbyniol isaf ar gyfer y torthau.
Byddai hyn yn golygu, ar gyfer ein torth enghreifftiol 400g, y dylai pwysau cyfartalog y samplau a gaiff eu pwyso yn syth o'r popty fod yn 430g gyda dim mwy nag un o dan 418g a dim yn is na 406g. Ar gyfer ein torth enghreifftiol 800g, dylai samplau a gaiff eu pwyso'n boeth o'r popty fod â chyfartaledd o 840g gyda dim ond un o dan 825g a dim yn is na 810g.
Beth am gadw cofnodion?
Dylech gadw cofnodion o'r archwiliadau pwysau bara wedi'u pobi ar gyfer bara sydd i'w werthu mewn lapiwr diogel yn unig. Rhaid cadw'r cofnodion am oes y dorth a rhaid eu darparu i'w harchwilio os bydd arolygydd pwysau a mesurau yn gofyn amdanynt.
Mae rhai pobyddion yn cael heithrio o gadw cofnodion gan eu prif arolygydd pwysau a mesurau lleol. Mae'r pobyddion hyn yn cynhyrchu bara lle mae pob darn toes yn cael ei bwyso i bwysau targed derbyniol ac mae'r mwyafrif o fara'n cael ei werthu'n uniongyrchol i'r cyhoedd yn y fangre lle y mae wedi'i bobi neu o gerbydau a weithredir o'r fangre honno. Yn dilyn newid yn y ddeddfwriaeth ni ellir gwneud cais am eithriadau o'r fath a'u caniatáu bellach (er bod eithriadau presennol yn dal i fod yn gymwys).
Fel y soniwyd uchod, nid yw'n ofynnol cadw cofnodion o'r gwiriadau pwysau a wneir ar fara heb ei lapio a bara a werthir mewn lapwyr agored. Fodd bynnag, p'un a mae'n ofynnol i chi gadw cofnodion o wiriadau pwysau bara, gall cadw cofnodion o'r fath fod yn syniad da gan eu bod yn helpu i brofi'r amddiffyniad o gymryd pob rhagofal rhesymol a'r holl ddiwydrwydd dyladwy y mae'r Ddeddf Pwysau a Mesurau yn ei ganiatáu.
I fod yn drwyadl, dylai'r cofnod gynnwys y canlynol:
- enw'r person sy'n gwneud y gwiriadau
- dyddiad ac amser pwyso a mesur
- nifer o dorthau ym mhob swp a gynhyrchir
- pwysiadau targed ar gyfer torthau poeth neu oer o bob math a gynhyrchir
- pwysau pob torth a samplwyd, gan gynnwys nifer a math y bara ym mhob swp a gafodd ei bwyso a pha un a oedd y torth yn boeth neu'n oer bryd hynny
- pwysau cyfartalog y torth a samplwyd
- nifer o dorthau a samplwyd yn is na'r pwysau derbyniol lleiaf
- camau a gymerwyd os na fodlonir unrhyw un o'r tair rheol
Gall dyddiadur fod yn ffordd ymarferol o gadw cofnodion o'r fath.
Pa offer y gellir ei ddefnyddio i wirio bara gorffenedig?
Mae peiriant pwyso addas yn un sydd ag is-adrannau sydd ddim yn fwy na 2 g (yn seiliedig ar 400 o goed g a 800 g). Mae hyn yr un mor wir am beiriannau analog a digidol. Mae'n rhaid i raddfeydd newydd gydymffurfio â Rheoliadau Offerynnau Pwyso An-awtomatig 2016. Mae'r graddfeydd hyn wedi'u marcio â CE – neu UKCA - ac mae ganddynt hefyd sticeri, gydag un ohonynt yn dangos y llythyren 'm' (gweler 'Offer pwyso ar gyfer defnydd cyfreithiol' am fwy o fanylion a darluniau o'r sticeri). Efallai y byddwch yn dal i ddefnyddio hen raddfeydd ond rhaid iddynt gael eu 'stampio â'r Goro ' ac yn ffit i'w defnyddio gan fasnachwyr.
Gwir bwysau'r pecynnau
Os cynhelir gwiriadau pwysau ar fara wedi'i becynnu er mwyn cydymffurfio â'r tair rheol, gweler 'Nwyddau wedi'u pecynnu: nifer cyfartalog' am esboniad o sut i benderfynu ar bwysau'r pecynnu a sut i ganiatau am amrywiaeth.
Cosbau
Gall methu â chydymffurfio â chyfraith safonau masnach arwain at gamau gorfodi ac at gosbau, a allai gynnwys dirwy a/neu garchar. I gael rhagor o wybodaeth, gweler 'Safonau masnach: pwerau, gorfodi a chosbau'.
Deddfwriaeth allweddol
Gorchymyn Pwysau a Mesurau (Bwydydd Amrywiol) 1988
Rheoliadau Pwysau a Mesurau (Nwyddau wedi'u Pecynnu) 2006
Gorchymun Pwysau a Mesurau (Meintiau Penodedig) (Bara heb ei lapio a Gwirodydd Meddwol) 2011
Rheoliadau Offerynnau Pwyso An-awtomatig 2016
Adolygwyd/Diweddarwyd diwethaf: Chwefror 2021
Yn y diweddariad hwn
Ychwanegwyd cyfeiriad at y marc UKCA newydd
Noder
Bwriedir y wybodaeth hon fel canllaw yn unig; dim ond y llysoedd all roi dehongliad awdurdodol o'r gyfraith.
Efallai na fydd dolenni 'deddfwriaeth allweddol' y canllaw ond yn dangos fersiwn wreiddiol y ddeddfwriaeth, er bod dolenni ar wahân i rywfaint o ddeddfwriaeth ddiwygiedig sy'n uniongyrchol gysylltiedig chynnwys y canllawiau. Gellir dod o hyd i wybodaeth ar ddiwygiadau i ddeddfwriaeth y ar y tab 'Mwy o Adnoddau' ym mhob dolen.
Am fwy o wybodaeth, cysylltwch â'r gwasanaeth defnyddwyr Cyngor ar Bopeth, sy'n darparu cyngor cyfrinachol a diduedd ar faterion defnyddwyr yn rhad ac am ddim. Ewch i wefan Cyngor ar Bopeth neu ffoniwch linell gymorth defnyddwyr Cyngor ar Bopeth ar 03454 040505.
© 2021 itsa Ltd.