Hawliadau amgylcheddol ('gwyrdd')
Mae angen i fusnesau sicrhau nad yw honiadau amgylcheddol a wneir am eu cynnyrch neu eu gwasanaethau yn gamarweiniol
Mae'r canllawiau hyn ar gyfer Cymru, Lloegr a'r Alban
Mae'r galw am gynnyrch a gwasanaethau 'ecogyfeillgar' wedi cynyddu dros y blynyddoedd diwethaf ac mae rhesymau busnes cadarn i fusnesau wella effaith amgylcheddol eu cynnyrch a'u gwasanaethau, gwella eu rhinweddau 'gwyrdd' a dangos dull cyfrifol o fasnachu.
Mae cynaliadwyedd bellach yn gadarn ar yr agenda i ddefnyddwyr a buddsoddwyr sy'n pryderu am ein planed. Wrth i'r galw am gynhyrchion a gwasanaethau ecogyfeillgar gynyddu, felly hefyd y risg y bydd cwmnïau'n gorbwysleisio eu rhinweddau cynaliadwyedd er mwyn denu a chadw'r defnyddwyr a'r buddsoddwyr hynny; gelwir hyn yn gyffredin yn 'glaswenu' neu'r 'lliain werdd'.
Er mwyn helpu busnesau i sicrhau nad yw unrhyw hawliadau amgylcheddol a wnânt yn torri cyfraith diogelu defnyddwyr, mae'r Awdurdod Cystadleuaeth a Marchnadoedd wedi cyhoeddi Canllawiau CMA ar Hawliadau Amgylcheddol ar Nwyddau a Gwasanaethau (y 'Cod Hawliadau Gwyrdd').
Y GYFRAITH
Fel gydag unrhyw hawliadau, er mwyn cydymffurfio â chyfraith defnyddwyr, rhaid i hawliadau amgylcheddol fod yn glir ac yn gywir ac nid yn camarwain defnyddwyr. Mae hyn yn dod o dan Reoliadau Diogelu Defnyddwyr rhag Masnachu Annheg 2008 (a elwir yn CPRs), sy'n rheoli arferion annheg a ddefnyddir gan fasnachwyr wrth ddelio â defnyddwyr, ac yn creu troseddau i fasnachwyr sy'n eu torri.
Mae'n rhaid i fusnesau fod yn ymwybodol bod y gyfraith yn ystyried y 'defnyddiwr cyffredin' (yn hytrach na defnyddiwr unigol penodol) o ran gweithred neu anwaith penodol o dan y CPRs. Mae llawer o gynhyrchion a gwasanaethau 'gwyrdd' neu 'gynaliadwy' yn uwch o ran pris, ac mae llawer o ddefnyddwyr angen mwy o fanylion ynghylch hawliad er mwyn gwneud penderfyniad trafodaethol.
Mae Rheoliadau Diogelu Busnes rhag Marchnata Camarweiniol 2008 (a elwir yn BPRs) yn darparu amddiffyniad tebyg ar gyfer hysbysebu busnes i fusnes a hysbysebu cymharol.
Ceir rhagor o wybodaeth am y CPRs a'r BPRs yn y drefn honno yn 'Diogelu defnyddwyr rhag masnachu annheg' a 'Marchnata busnes i fusnes' gan gynnwys (yn y canllaw CPRs) gwybodaeth am yr hyn sy'n gyfystyr â 'penderfyniad trafodiadol'.
BETH YW HAWLIADAU AMGYLCHEDDOL?
Gellir gwneud hawliadau amgylcheddol am gynnyrch neu wasanaeth, ond gallant hefyd gynnwys prosesau sy'n ymwneud â'r cynnyrch neu'r gwasanaeth, brand neu'r busnes yn ei gyfanrwydd. Gallant ymwneud ag effeithiau amgylcheddol penodol megis 'carbon niwtral' neu 'organig', neu fod yn fwy cyffredinol fel 'eco-gyfeillgar' neu 'gynaliadwy'. Gallant fod yn glir neu'n ymhlyg, yn ymddangos ar hysbysebu, deunydd marchnata arall, neu ar y pecynnu neu wybodaeth arall a roddir i ddefnyddwyr. Yn gyffredinol, po fwyaf penodol yw'r hawliad, yr hawsaf yw sicrhau eglurder.
Rhaid i bob hawliad a wneir fod yn gywir a disgrifio'r effaith ar yr amgylchedd yn briodol; rhaid iddynt beidio â chuddio na chamliwio gwybodaeth bwysig. Nid yw'r CPRs, y BPRs, na'r Cod Hawliadau Gwyrdd yn gosod rheolau penodol y gellir neu na ellir gwneud hawliadau arnynt, ond maent yn gosod rhai egwyddorion cyffredinol. Noder y gall fod gofynion sy'n benodol i gynnyrch neu sector sy'n berthnasol yn ogystal â'r rhain - er enghraifft, gofynion labelu ynni ar offer cartref, neu labelu ynni ar fylbiau golau a goleuadau. Mae hefyd yn drosedd gwneud honiadau sy'n ymddangos yn fuddiol pan mai dim ond dyletswydd gyfreithiol ydynt mewn gwirionedd, megis prysgwydd wyneb cosmetig yn nodi 'Achubwch ein moroedd - nid yw hyn yn cynnwys microbelenni!'
EGWYDDORION CYFFREDINOL
Mae'r Cod Hawliadau Gwyrdd yn nodi y gall pob "agwedd ar hawliad fod yn berthnasol, megis:
- ystyr unrhyw dermau a ddefnyddir;
- y cymwysterau a'r esboniadau o'r hyn a ddywedir;
- y dystiolaeth sy'n cefnogi'r hawliadau hynny;
- yr wybodaeth nad yw wedi'i chynnwys na'i chuddio;
- y lliwiau, y lluniau a'r logos a ddefnyddir; a
- y cyflwyniad cyffredinol"
Mae'r Cod yn nodi chwe egwyddor, y mae angen i fusnesau eu hystyried wrth wneud hawliadau, er mwyn sicrhau nad ydynt yn torri'r CPRs na'r BPRs.
Mae chwe egwyddor y Cod fel a ganlyn.
"Rhaid i hawliadau fod yn wir ac yn gywir"
Ni ddylai hawliadau roi'r argraff o fwy o effaith amgylcheddol nag sy'n cael ei wneud mewn gwirionedd. Os oes cyfyngiadau, amodau neu gafeatau ar yr hawliadau, rhaid cyfathrebu'r rhain yn glir. Rhaid i hawliadau hefyd nodi'n glir beth yw'r budd amgylcheddol gwirioneddol. Ni ddylai busnesau ganolbwyntio hawliadau ar ran fach o'r hyn a wnânt, os yw eu prif fusnes neu fusnes craidd yn arwain at effeithiau negyddol sylweddol.
"Rhaid i hawliadau fod yn glir ac yn ddiamwys"
Mae datganiadau cyffredinol ac annelwig yn fwy tebygol o fod yn gamarweiniol. Rhaid i nodau neu uchelgeisiau'r dyfodol gael eu cyfleu'n glir a rhaid iddynt gael eu hategu gan strategaeth ac ymrwymiad mesuradwy. Mae angen i'r defnyddiwr neu'r cleient a dargedir ddeall yr iaith yn hawdd.
"Rhaid i hawliadau beidio â hepgor na chuddio gwybodaeth berthnasol bwysig"
Gall yr hyn nad yw honiadau'n ei ddweud hefyd ddylanwadu ar y penderfyniadau y mae defnyddwyr yn eu gwneud. Mae angen digon o wybodaeth ar ddefnyddwyr i wneud penderfyniadau gwybodus. Gall busnesau ddewis sut i gyfleu'r holl wybodaeth sydd ei hangen o ran yr hawliadau y maent yn eu gwneud, ond rhaid i'r honiadau fod yn glir.
"Rhaid i gymariaethau fod yn deg ac ystyrlon"
Mae angen i gymariaethau fod yn seiliedig ar wybodaeth glir, gyfredol a gwrthrychol, ar sail 'tebyg am debyg'. Gellir gwneud cymariaethau â chystadleuwyr neu gynhyrchion a gwasanaethau'r busnes ei hun (fersiynau hen a newydd). Dim ond rhwng nodweddion neu agweddau pwysig, gwiriadwy a chynrychiadol ar y cynhyrchion neu'r gwasanaethau perthnasol y dylid eu gwneud. Rhaid defnyddio'r un methodolegau i gyfrifo, er enghraifft, cynnwys ailgylchadwy neu allyriadau CO2.
"Rhaid i hawliadau ystyried cylch bywyd llawn y cynnyrch neu'r gwasanaeth"
Mae hyn yn golygu bod yn rhaid cynnwys gwybodaeth am gylch bywyd llawn cynnyrch neu wasanaeth ym mhob hawliad. Mae defnyddwyr yn fwyfwy ymwybodol o, ac yn pryderu am, effaith amgylcheddol yr hyn y maent yn ei brynu. Mae hyn yn cynnwys effaith cydrannau neu gynhwysion unigol, a chamau cynhyrchu neu waredu cynnyrch. Rhaid i fusnesau felly ystyried pa elfennau o gylch bywyd cynnyrch neu wasanaeth sydd fwyaf tebygol o fod o ddiddordeb i ddefnyddwyr wrth wneud hawliad amgylcheddol, a sut maent yn effeithio ar gywirdeb yr honiad hwnnw.
"Rhaid i hawliadau gael eu cadarnhau"
Rhaid i fusnesau allu dangos tystiolaeth ar gyfer hawliad. Mae hawliadau'n llai tebygol o gamarwain lle mae'r dystiolaeth ategol ar gael i'r cyhoedd; mae angen iddo fod yn glir ble a sut y gall defnyddwyr ddilysu'r honiadau, neu lle y cafwyd ardystiad annibynnol. Gall fod yn anos cadarnhau honiadau ehangach a mwy uchelgeisiol, yn enwedig lle maent hefyd yn amwys.
Mae'r Cod yn darparu canllawiau ac enghreifftiau manylach, y dylai busnesau sy'n gwneud hawliadau o'r fath ymgynghori â hwy a'u diwygio yn unol â hynny.
SAFONAU MASNACH
I gael rhagor o wybodaeth am waith gwasanaethau Safonau Masnach - a chanlyniadau posibl peidio â chadw at y gyfraith - gweler 'Safonau Masnach: pwerau, gorfodi a chosbau'.
YN Y DIWEDDARIAD HWN
Gwybodaeth esboniadol wedi'i hychwanegu at yr egwyddorion.
Adolygwyd / Diweddarwyd ddiwethaf: Mai 2024
Deddfwriaeth Allweddol
Noder
Bwriedir y wybodaeth hon fel canllaw yn unig; dim ond y llysoedd all roi dehongliad awdurdodol o'r gyfraith.
Efallai na fydd dolenni 'deddfwriaeth allweddol' y canllaw ond yn dangos fersiwn wreiddiol y ddeddfwriaeth, er bod dolenni ar wahân i rywfaint o ddeddfwriaeth ddiwygiedig sy'n uniongyrchol gysylltiedig chynnwys y canllawiau. Gellir dod o hyd i wybodaeth ar ddiwygiadau i ddeddfwriaeth y ar y tab 'Mwy o Adnoddau' ym mhob dolen.
Am fwy o wybodaeth, cysylltwch â'r gwasanaeth defnyddwyr Cyngor ar Bopeth, sy'n darparu cyngor cyfrinachol a diduedd ar faterion defnyddwyr yn rhad ac am ddim. Ewch i wefan Cyngor ar Bopeth neu ffoniwch linell gymorth defnyddwyr Cyngor ar Bopeth ar 03454 040505.
© 2024 itsa Ltd.