Skip to content

Cyngor Sir Ynys Môn - Isle of Anglesey County Council

Canllawiau safonau masnach


Gwerthu ceir ail-law

Yn y canllawiau

Mae'n rhaid i gerbydau ail-law sydd ar werth gael eu disgrifio'n gywir, ac mae'n rhaid iddynt hefyd fod yn ddiogel ac yn addas i'r ffordd fawr

 

Mae'r canllawiau hyn ar gyfer Cymru, Lloegr a'r Alban

Os ydych yn gwerthu cerbydau a ddefnyddiwyd yna mae'r disgrifiadau a roddwch i'r cerbydau yn cael eu rheoli gan Reoliadau Diogelu Defnyddwyr Rhag Masnachu Annheg 2008 (CPR). Mae'r CPR yn ddarn eang o ddeddfwriaeth sy'n ei gwneud yn drosedd i fasnachwr gymryd rhan mewn arferion masnachol sy'n camarwain mewn perthynas â nwyddau a gwasanaethau. Gellir ystyried bod gweithred neu anwaith yn gamarweiniol os yw'n effeithio ar benderfyniad y defnyddiwr i brynu neu'n debygol o effeithio ar y penderfyniad hwnnw, neu'n gwneud unrhyw 'benderfyniad gweithrediadol' arall fel y'i gelwir yn y CPR.

'Penderfyniad trafodaethol' yw unrhyw benderfyniad a wneir gan y defnyddiwr ynghylch prynu'r cynnyrch neu a ddylid arfer hawl gytundebol mewn perthynas â'r cynnyrch, gan gynnwys penderfyniadau i beidio â gweithredu.

Gallai'r elfen gamarweiniol fod ar ffurf darparu gwybodaeth anwir neu ddefnyddio disgrifiad anghywir, neu hepgor ffeithiau am gynnyrch neu wasanaeth y byddai ei angen ar ddefnyddiwr i wneud penderfyniad trafodaethol.

Mae Rheoliadau Contractau Defnyddwyr (Gwybodaeth, Canslo a Thaliadau Ychwanegol) 2013 yn ei gwneud yn ofynnol i wybodaeth fanwl gael ei rhoi i ddefnyddwyr a chyflwyno cyfnod o 14 diwrnod i ganslo contractau oddi ar y safle a chontractau o bell. Yn ogystal, mae'r Rheoliadau'n gwahardd defnyddio'r hyn a elwir yn opsiynau negyddol i werthu cynhyrchion ychwanegol sy'n atodol i'r prif gontract. Mae'r Rheoliadau hyn yn effeithio ar y rhan fwyaf o fusnesau sy'n contractio gyda defnyddwyr, ni waeth ble a sut yr ymrwymir i'r contract.

Mae Deddf Traffig Ffyrdd 1988 a Rheoliadau Diogelwch Cynnyrch Cyffredinol 2005 yn creu rhwymedigaeth ar fasnachwr i sicrhau bod unrhyw gerbyd y maent yn ei werthu yn ddiogel ac yn addas i'r ffordd.

Mae Deddf Hawliau Defnyddwyr 2015 yn amlinellu eich rhwymedigaethau fel masnachwr i ddefnyddiwr pan fyddwch yn cyflenwi nwyddau. Mae hefyd yn cynnwys y rhwymedïau sydd ar gael i ddefnyddwyr pan fydd pethau'n mynd o chwith.

Disgrifiadau cyffredinol

Mae'n achos o dorri'r CPR i gymryd rhan mewn 'ymarfer masnachol annheg'. Mae arfer yn annheg os yw naill ai:

  • 'gweithred gamarweiniol' (mae'n cynnwys gwybodaeth anwir neu gamarweiniol ac felly mae'n anwiredd, neu os yw'n twyllo neu'n debygol o dwyllo defnyddiwr) ... neu
  • 'hepgoriad camarweiniol' (mae'n hepgor gwybodaeth y mae defnyddiwr ei angen i wneud penderfyniad gweithrediadol gwybodus)

... ac mae hyn yn achosi neu'n debygol o achosi i ddefnyddiwr cyffredin gymryd penderfyniad trafodaethol gwahanol.

Enghreifftiau o gamau camarweiniol:

  • rhoi gwybodaeth ffug am y milltiroedd y mae cerbyd wedi teithio. Gweler 'Milltiredd cerbydau a ddefnyddir'  i gael canllawiau manylach ar broblemau cyffredin sy'n gysylltiedig ag odomedr, ac yn arbennig y defnydd o ymwadiadau
  • disgrifio car fel mewn cyflwr rhagorol pan fo nam presennol gyda'r cerbyd
  • camarwain defnyddwyr ynghylch eu hawliau statudol drwy ddefnyddio datganiadau fel 'gwerthwyd fel y'i gwelir' neu 'gwerthiant masnach'
  • hysbysebu car i'w werthu am bris penodol, heb gynnwys, yn y pris hwnnw, unrhyw daliadau 'gweinyddu' ychwanegol neu ffioedd eraill nad ydynt yn ddewisol

Enghreifftiau o hepgoriadau camarweiniol:

  • methu â hysbysu defnyddiwr bod car yn flaenorol wedi bod yn ddileu yswiriant categori C neu gategori D
  • methu â hysbysu'r defnyddiwr pan fo anghysondeb yn hanes y milltiredd
  • methu â chynnwys 'gweinyddu', 'cyflenwi' neu daliadau eraill nad ydynt yn ddewisol yn y pris a hysbysebir ar gyfer car
  • peidio â hysbysu'r defnyddiwr bod yr hidlydd gronynnau diesel, mewn car diesel, wedi cael ei ddileu neu ei ymyrryd ag ef, a fydd yn arwain at fethu'n unrhyw brawf MOT yn awtomatig a bydd angen prynu un drud yn ei le

Gellir gwneud y gweithredoedd camarweiniol a'r hepgoriadau hyn ar lafar, yn ysgrifenedig, drwy ddarlunio neu drwy oblygiad. Gall unrhyw un yn eich busnes eu gwneud, a gall y ddau aelod o staff sy'n gwneud y datganiadau camarweiniol a swyddogion y cwmni gyflawni troseddau.

Yn ogystal, mae'r CPR hefyd yn rhestru nifer o arferion busnes sy'n cael eu hystyried yn annheg ym mhob amgylchiad (heb y gofyniad i ddangos bod yr arfer wedi achosi neu'n debygol o achosi i'r defnyddiwr wneud penderfyniad trafodaethol na fyddent wedi'i gymryd fel arall). Un o'r arferion gwaharddedig hyn yw honni drwy dwyll neu greu'r argraff nad yw'r masnachwr yn gweithredu at ddibenion sy'n ymwneud â'i fusnes neu'n cynrychioli ei hun fel defnyddiwr ar gam, er enghraifft, masnachwr ceir yn hysbysebu ceir ar-lein neu mewn papurau newydd a chylchgronau gan ddweud neu greu'r argraff eu bod yn werthwr preifat.

Rhaid i unrhyw unigolyn sy'n gwerthu cerbyd, p'un a yw'n fasnachwr neu beidio, wneud yn siwr bod y disgrifiad yn gywi, er enghraifft, y gwneuthurwr/model/maint yr injan ac unrhyw ddisgrifiad technegol arall.

I gael rhagor o fanylion am y CPR, gweler 'Diogelu defnyddwyr rhag masnachu annheg'.

Sut y gall masnachwr osgoi cyflawni trosedd?

Mae'r Rheoliadau yn rhoi'r amddiffyniad i fasnachwr fod cyflawni trosedd yn ganlyniad i gamgymeriad, dibyniaeth ar wybodaeth a roddwyd iddo, gweithred neu ddiffyg gweithred person arall, damwain neu ryw reswm arall y tu hwnt i reolaeth y masnachwr; a'u bod wedi cymryd pob rhagofal rhesymol ac wedi arfer pob diwydrwydd dyladwy i osgoi cyflawni trosedd o'r fath ar eu pen eu hunain neu unrhyw berson o dan eu rheolaeth.

Yn syml, mae hyn yn golygu y dylai proses fodoli er mwyn osgoi arferion masnachol annheg, ac y dylai pob gweithiwr ddilyn y broses. Gall camau nodweddiadol gynnwys:

  • cynnal archwiliadau hanes MOT ar wefan gov.uk (cofiwch er bod tystysgrif MOT neu hanes gwasanaeth dilys yn helpu i asesu cyflwr cerbyd, ni ddylid dibynnu arnynt fel arwydd bod cerbyd yn deilwng o'r ffordd)
  • cysylltu â masnachwyr sydd wedi gwasanaethu'r cerbyd yn flaenorol i sefydlu hanes y gwasanaeth yn gywir
  • sicrhau bod yr holl staff wedi'u hyfforddi a'u bod yn gallu cael gafael ar yr holl fanylion perthnasol ar gerbyd
  • sicrhau bod cofnodion yn cael eu cadw o unrhyw wiriadau rydych yn eu gwneud

Ar gyfer camau penodol y gellir eu cymryd mewn perthynas ag arddangosfeydd odomedr ar gerbydau a ddefnyddir gweler 'Milltiredd cerbydau a ddefnyddir'.

Diogelwch: eich cyfrifoldebau

Mae Rheoliadau Diogelwch Cynnyrch Cyffredinol 2005 yn creu troseddau ar gyfer masnachwyr sy'n cyflenwi cynhyrchion anniogel; gweler 'Diogelwch cynnyrch cyffredinol: dosbarthwyr'.

Mae Deddf Traffig Ffyrdd 1988 yn ei gwneud hi'n anghyfreithlon i unrhyw berson (gan gynnwys unigolion preifat) werthu, cynnig gwerthu neu gyflenwi, a datgelu ar gyfer gwerthu cerbyd di-werth.

Os oes gennych gerbyd ar eich blaengwrt sy'n anniogel neu heb unrhyw werth, gallech fod yn cyflawni tramgwydd troseddol.

Os oes gennych gerbyd sydd i'w werthu fel sbâr neu i'w drwsio yna rhaid nodi hyn yn glir ac ni ddylid ei werthu gydag unrhyw MOT na threth ffordd. Ni ddylech adael i'r cerbyd gael ei yrru o'ch safle.

Hawliau defnyddwyr

Deddf Hawliau Defnyddwyr 2015 yw un o'r prif ddarnau o gyfraith defnyddwyr sy'n ymdrin â rhwymedigaethau masnachwr i ddefnyddiwr pan fyddant yn gwerthu nwyddau.

Yn y bôn mae'r gyfraith yn datgan bod yn rhaid i unrhyw nwyddau a werthwch:

  • fod o ansawdd boddhaol
  • fod yn addas at unrhyw ddiben penodol a wneir yn hysbys i'r gwerthwr
  • gyfateb i'r disgrifiad, y sampl neu'r model
  • gael ei osod yn gywir, lle cytunwyd gosod fel rhan o'r contract

Mae'n rhaid i chi hefyd gael hawl cyfreithiol i werthu'r cerbyd.

Os nad yw cerbyd rydych yn ei werthu yn bodloni'r uchod i gyd, yna mae rhwymedigaeth gyfreithiol arnoch i ddatrys y problemau. Os na wnewch hynny, gall defnyddiwr fynd â chi i'r llys am dorri'r contract.

Yn dibynnu ar nifer o ffactorau (er enghraifft, yr amser pan ddaw nam i'r amlwg) mae'r rhwymedïau sydd ar gael i'r defnyddiwr yn cynnwys atgyweiriad, amnewid, neu ad-daliad llawn neu rannol. Mae'n bosibl y bydd gan y defnyddiwr hawl hefyd i gael iawndal am golledion ychwanegol a achoswyd o ganlyniad i dorri'r contract, megis y gost o adennill cerbyd sydd wedi torri i lawr.

Mae'r Ddeddf hefyd yn datgan os yw'r defnyddiwr yn dangos bod y cerbyd yn ddiffygiol mewn rhyw ffordd ac, o fewn chwe mis cyntaf ei brynu, yn dewis atgyweiriad, amnewid, gostyngiad mewn pris neu'r hawl terfynol i wrthod, tybir yn awtomatig bod y nam yno ar adeg ei gyflwyno oni bai y gallwch brofi fel arall. Gelwir hyn yn 'gwrthdroad baich y prawf'. Ar ôl chwe mis, mae'n raid i'r defnyddiwr brofi bod y nam yno ar adeg y ddanfoniad. Rhaid i'r defnyddiwr hefyd brofi bod bai yno ar adeg ei gyflenwi os ydynt yn arfer y hawl tymor byr (30 diwrnod) i wrthod nwyddau.

Os yw'r defnyddiwr yn gwrthod y nwyddau drwy ddefnyddio eu hawl tymor byr i wrthod byddai ganddynt hawl i gael ad-daliad llawn. Os yw'r defnyddiwr yn gwrthod y nwyddau drwy ddefnyddio eu hawl derfynol i wrthod byddai ganddynt hawl i gael ad-daliad minws swm ar gyfer defnyddio'r cerbyd modur. Rhaid i unrhyw ddidyniad a wneir gan y masnachwr fod yn rhesymol ac yn gyfiawn.

Rhaid i chi beidio â cheisio cyfyngu hawliau defnyddwyr drwy ddefnyddio ymadroddion fel 'gwerthwyd fel y gwelir' neu 'gwerthiant masnach'.

I gael rhagor o wybodaeth, gan gynnwys mwy o fanylion am yr hawl tymor byr a'r hawl olaf i wrthod, gweler 'Gwerthu a chyflenwi nwyddau'.

Gwerthu o bell ac oddi ar y safle

Mae Rheoliadau Contractau Defnyddwyr (Gwybodaeth, Canslo a Thaliadau Ychwanegol) 2013 yn creu gofyniad i ddarparu rhestr o wybodaeth i ddefnyddwyr cyn iddynt gychwyn ar gontract ar safle, oddi ar y safle (fel yng nghartref defnyddiwr) neu o bell (er enghraifft, drwy'r rhyngrwyd neu dros y ffôn). Yn ogystal, mae'r Rheoliadau'n gwahardd defnyddio'r hyn a elwir yn opsiynau negyddol (blychau wedi'u ticio) i werthu cynhyrchion ychwanegol i ddefnyddwyr sy'n atodol i'r prif gontract.

Mae'r wybodaeth y mae'n rhaid i chi ei rhoi neu ei darparu i ddefnyddwyr yn cynnwys pethau megis:

  • eich hunaniaeth (enw masnachu)
  • cyfeiriad daearyddol
  • rhif ffôn
  • cyfeiriad e-bost
  • prif nodweddion y nwyddau neu'r gwasanaethau
  • cyfanswm pris y nwyddau neu'r gwasanaethau, gan gynnwys pob treth (TAW, er enghraifft). Os nad yw'r pris yn hysbys, rhaid i chi roi manylion am sut y cyfrifir y pris
  • amser y byddwch yn ei gymryd i gyflenwi'r nwyddau neu'r gwasanaethau

Os oes gwasanaethau ar ôl gwerthu neu warantau ar gael rhaid i chi sicrhau bod y defnyddiwr yn ymwybodol o hyn ac unrhyw amodau perthnasol.

Os ydych yn gwerthu cerbydau oddi ar y safle neu o bell mae'n ofynnol i chi roi cyfnod canslo o 14 diwrnod i'r defnyddiwr. Ar gyfer contractau gwerthu, mae'r cyfnod diddymu 14 diwrnod yn dod i ben 14 diwrnod ar ôl y diwrnod y cymerodd y defnyddiwr feddiant corfforol ar y nwyddau. Mae hefyd yn bwysig nodi os nad ydych yn nodi mai'r defnyddiwr sy'n gyfrifol am ddychwelyd y cerbyd i chi ar ei gost ei hun ar ôl ei ganslo, gall fod ganddo hawliad yn eich erbyn am unrhyw gostau rhesymol a ysgwyddir wrth wneud hyn.

Am ragor o wybodaeth am y gofynion penodol sydd wedi'u cynnwys yn y Rheoliadau hyn gweler:

Gwarantau

Mae unrhyw warant neu warantau y byddwch yn ei darparu naill ai'n ddi-dâl neu'n cael ei gwerthu ar wahân gyda cherbyd yn ychwanegol at hawliau cyfreithiol y defnyddiwr. Ni allwch wrthod delio â chwyn oherwydd ei fod wedi'i eithrio o warant neu os yw'r cyfnod gwarant wedi dod i ben. Mae unrhyw warant a roddwch yn gyfreithiol rwymol.

Cynnig credyd

Mae deddfwriaeth bwysig arall yn bodoli os ydych yn gwerthu cerbydau ar gyllid. Os ydych yn cynnig credyd, neu'n cyflwyno pobl i ffynonellau credyd, bydd angen i chi gael eich awdurdodi gan yr Awdurdod Ymddygiad Ariannol (FCA); gweler 'Credyd a materion ariannol eraill'.

Cosbau

Gall methu â chydymffurfio â chyfraith safonau masnach arwain at gamau gorfodi ac at gosbau, a all gynnwys dirwy a/neu garchar. I gael rhagor o wybodaeth, gweler 'Safonau masnach: pwerau, gorfodi a chosbau '.

Ddeddfwriaeth allweddol

Deddf Traffig Ffyrdd 1988

Rheoliadau Diogelwch Cynnyrch Cyffredinol 2005

Rheoliadau Diogelu Defnyddwyr Rhag Masnachu Annheg 2008

Rheoliadau Contractau Defnyddwyr (Gwybodaeth, Canslo a Thaliadau Ychwanegol) 2013

Deddf Hawliau Defnyddwyr 2015

 

Adolygwyd/Diweddarwyd ddiwethaf: Rhagfyr 2019

 

 

Noder

Bwriedir y wybodaeth hon fel canllaw yn unig; dim ond y llysoedd all roi dehongliad awdurdodol o'r gyfraith.

Efallai na fydd dolenni 'deddfwriaeth allweddol' y canllaw ond yn dangos fersiwn wreiddiol y ddeddfwriaeth, er bod dolenni ar wahân i rywfaint o ddeddfwriaeth ddiwygiedig sy'n uniongyrchol gysylltiedig chynnwys y canllawiau. Gellir dod o hyd i wybodaeth ar ddiwygiadau i ddeddfwriaeth y ar y tab 'Mwy o Adnoddau' ym mhob dolen.

Am fwy o wybodaeth, cysylltwch â'r gwasanaeth defnyddwyr Cyngor ar Bopeth, sy'n darparu cyngor cyfrinachol a diduedd ar faterion defnyddwyr yn rhad ac am ddim. Ewch i wefan Cyngor ar Bopeth neu ffoniwch linell gymorth defnyddwyr Cyngor ar Bopeth ar 03454 040505.

© 2021 itsa Ltd.