Skip to content

Cyngor Sir Ynys Môn - Isle of Anglesey County Council

Canllawiau safonau masnach


Gwartheg y gwrthodwyd pasbort iddynt

Yn y canllawiau

Os ydych yn cadw gwartheg, mae angen i chi wybod am dagio a phasbortau, a beth i'w wneud os caiff pasbort ei wrthod

Mae'r canllawiau hyn ar gyfer Cymru

Mae pob anifail buchol yn y Deyrnas Unedig yn cael ei adnabod gan rif unigryw, sy'n cael ei ddangos ar dagiau clust ac mewn pasport gwartheg. Yn ôl y gyfraith, rhaid cofrestru'r holl wartheg ar y system olrhain gwartheg (CTS) trwy wneud cais am basport dilys i Wasanaeth Symud Gwartheg Prydain (BCMS). Mae'n rhaid i'r BCMS dderbyn cais am basport gwartheg o fewn 27 diwrnod i'w geni (ac eithrio bison, y mae angen i'r BCMS wneud cais amdani o fewn saith diwrnod i'w geni).

Ni ellir symud gwartheg heb basbortau, boed yn wryw neu'n fenyw, oddi ar eich daliad yn fyw ac eithrio o dan drwydded. Efallai y bydd angen eu profi am BSE hefyd.

Adnabod gwartheg

Mae Rheoliadau Adnabod Gwartheg (Cymru) 2007 yn ei gwneud yn ofynnol nodi pob anifail buchol (gan gynnwys byfflo dwr a bison) yn y Deyrnas Unedig gyda rhif unigryw i'w weld ar dag clust ym mhob clust ac ar y pasport papur cyfatebol, sy'n cael ei gadw gan geidwad presennol yr anifail. Mae'r rhif unigryw a'r pasbort yn parhau gyda'r anifail gydol ei oes a chofnodir unrhyw symudiadau a wneir ar y pasbort papur ac yn electronig ar system genedlaethol a weinyddir gan BCMS. Mae system o'r fath yn bwysig oherwydd:

  • mae'n helpu i reoli a dileu clefydau gwartheg - er enghraifft, twbercwlosis mewn gwartheg (bTB) a chlwy'r traed a'r genau (FMD)
  • mae'n diogelu defnyddwyr drwy sicrhau bod y cynhyrchion sy'n mynd i'r gadwyn fwyd ddynol yr mor hawdd eu holrhain ac mor ddiogel â phosibl i'w bwyta

Gwneud cais am basbortau gwartheg

Rhaid cyflwyno ceisiadau am basbortau gwartheg i'r BCMS a gellir eu gwneud mewn un o bum ffordd:

  • CTS Arlein
  • Gwasanaethau we CTS o rai pecynnau meddalwedd fferm
  • Llinell ffôn hunanwasanaeth CTS (0345 011 1212 neu 0345 011 1213 ar gyfer y Gymraeg)
  • defnyddio asiant
  • gan ddefnyddio'r ffurflen gais wedi'i rhagbrintio a anfonwyd yn awtomatig pan gadarnheir archeb ar gyfer tagiau clust (os ydych yn cofrestru genedigaethau'r gwartheg yn electronig yn rheolaidd, mae'r BCMS wedi peidio â chyhoeddi ffurflenni cais am basbort wedi'u hargraffu ymlaen llaw gyda gorchmynion tagiau clust).

Rhaid i bob cais am basport gwartheg gael ei wneud i'r BCMS o fewn saith diwrnod i'w tagio (cyfanswm o 27 diwrnod o'r dyddiad geni). Rhaid i geidwaid gwartheg sicrhau bod ceisiadau am basbortau'n cael eu gwneud o fewn y terfynau amser a ganiateir a sicrhau bod cofnodion symud, yn y pasport ac yn y cofrestrau, yn cael eu cadw'n gyfredol.

Gall y BCMS wrthod ceisiadau am basbort os byddwch yn gwneud cais hwyr. Os felly, bydd yr anifail / anifeiliaid yn cael eu cofrestru ar y system olrhain gwartheg a byddwch yn derbyn rhybudd cofrestru (CPP35); nid pasbort gwartheg yw hwn. Ni fydd gwartheg a ddosberthir gyda CPP35 yn gymwys i'w lladd er mwyn eu bwyta gan bobl ac ni ellir eu gwerthu na'u symud o'r daliad ac eithrio o dan drwydded i gytiau cwn, iard gelanedd neu safle samplo cymeradwy.

Mae'n drosedd o dan Reoliadau Adnabod Gwartheg (Cymru) 2007 i beidio â chofrestru gwartheg o fewn y terfynau amser cyfreithiol (mewn geiriau eraill, i beidio â gwneud cais am basbort o fewn y cyfnodau amser a bennir yn y Rheoliadau).

Beth y gallaf ei wneud gyda gwartheg sydd heb basport?

Yn y lle cyntaf, gallech ystyried apelio yn erbyn penderfyniad BCMS i wrthod rhoi pasbortau. Mae'r rhesymau dros apelio yn gyfyngedig a bydd angen i chi ddarparu tystiolaeth i ddangos bod amgylchiadau eithriadol a wnaeth eich atal rhag gwneud y cais mewn pryd - er enghraifft:

  • mae oedi drwy'r post yn rheswm cyffredin dros apelio ond bydd angen i BCMS gael tystiolaeth annibynnol, megis tystysgrif postio (yn y dyfodol, fe'ch cynghorir i ofyn am dystysgrif postio ar gyfer unrhyw geisiadau papur)
  • rhai sydd y tu allan i'ch rheolaeth ('gweithred Duw ') megis: llifogydd mawr, methiannau pwer rhanbarthol neu genedlaethol, neu streiciau post
  • amgylchiadau personol gan gynnwys marwolaeth yn y teulu, salwch difrifol sydyn, a lladrad neu ddifrod i'ch cofnodion fferm neu'ch cyfrifiadur
  • camgymeriad a wnaed gan y BCMS neu ddadansoddiad o'r CTS

Nid yw'r canlynol yn sail dros apelio:

  • camgymeriad, amryfusedd neu gamddealltwriaeth gennych chi neu unrhyw un sy'n gweithredu i chi
  • bod yn rhy brysur gyda gwaith fferm arall
  • anawsterau ariannol

Anfonwch eich apêl yn ysgrifenedig at: Yr Adran Apeliadau, BCMS, Heol Curwen, Workington, Cumbria, CA14 2DD

Mae'n hanfodol eich bod yn gwneud hynny ar unwaith os ydych yn mynd i apelio.

Gall y BCMS gyflwyno pasbort gwartheg y tu allan i'r amser penodedig ond dim ond os yw'n fodlon ar hunaniaeth yr anifail a bod yr holl wybodaeth yn y cais yn gywir.

Gall hyn fod yn seiliedig ar brawf DNA, sy'n profi bod anifail neu epil yr argae yn dangos yn y cais. Gellir cael rhagor o wybodaeth am apeliadau profion DNA drwy ffonio llinell gymorth y BCMS (0345 050 1234).

Ni ellir symud gwartheg heb basbortau, boed yn wryw neu'n fenyw, oddi ar eich daliad yn fyw ac eithrio o dan drwydded a gyhoeddwyd gan BCMS. Fel arall, gellir saethu'r gwartheg ar eich daliad a'i waredu i iard marchogwr, cenel hela, rendro neu beiriant llosgi yn unol â deddfwriaeth sgil-gynhyrchion anifeiliaid. Ceir canllawiau pellach ar wefan gov.uk.

Efallai y bydd angen cynnal profion BSE ar wartheg trig sy'n marw neu'n cael eu lladd ar y fferm neu sy'n cael eu cludo (ac eithrio i'w bwyta gan bobl); Gweler 'Profion BSE ar wartheg'  am ragor o wybodaeth.

Rhaid i geidwaid gwartheg gysylltu â chasglwr o fewn 24 awr o'r farwolaeth i drefnu i'w ddanfon i safle samplo a gymeradwyir.

Os ydynt yn darparu'r carcasau eu hunain, dylent gysylltu â safle samplo gymeradwy i gytuno ar hyn o fewn 24 awr a rhaid iddynt gyflenwi'r carcas o fewn 48 awr bellach; cysylltwch â'ch casglwr arferol neu'r Cwmni Stoc Trig Cenedlaethol (NFSCo)  ar 01335 320014.

Gellir defnyddio gwartheg benyw heb basport fel buchod godro neu fuchod sugno ac mae eu lloi yn gymwys am basport. Ni fydd unrhyw werth i wartheg a ddefnyddir yn y modd hwn ar ddiwedd eu hoes fasnachol a bydd yn rhaid eu rhoi i lawr ar y fferm ac ymdrin â hwy fel y crybwyllwyd uchod.

Nid oes unrhyw werth i wartheg gwryw heb basport (ac eithrio tarw a gedwir at ddibenion bridio) a dylid eu saethu a'u gwaredu fel yr amlinellir uchod cyn gynted ag y bo modd er mwyn osgoi'r gost o'u cadw a'r gost waredu ddilynol.

Mewn termau ariannol, gorau po gyntaf y caiff y gwartheg eu lladd y lleiaf y bydd yn eich costio chi. Byddai o fudd ichi ddifa'r anifeiliaid hyn heb oedi.

Gallwch ladd gwartheg sydd heb basport ar y fferm i'ch defnydd eich hun; gweler 'Lladd gwartheg gartref'.

Efallai y bydd yn ofynnol i Lywodraeth Cymru neu arolygwyr yr awdurdodau lleol roi cyfrif am yr holl wartheg ar eich daliad y gwrthodwyd pasport iddynt.

Cosbau

Gall methu â chydymffurfio â chyfraith safonau masnach arwain at gamau gorfodi ac at gosbau, a all gynnwys dirwy a/neu garchar. I gael rhagor o wybodaeth, gweler 'Safonau masnach: pwerau, gorfodi a chosbau'.

Ddeddfwriaeth allweddol

Rheoliadau Adnabod Gwartheg (Cymru) 2007

Rheoliadau Sgil-gynhyrchion Anifeiliaid (Gorfodi) (Cymru) 2014

Rheoliadau Enseffalopathïau Sbyngffurf Trosglwyddadwy (Cymru) 2018

 

Adolygwyd/Diweddarwyd ddiwethaf: Mawrth 2021

 

Yn y diweddariad hwn

Dim newidiadau mawr

 

Noder

Bwriedir y wybodaeth hon fel canllaw yn unig; dim ond y llysoedd all roi dehongliad awdurdodol o'r gyfraith.

Efallai na fydd dolenni 'deddfwriaeth allweddol' y canllaw ond yn dangos fersiwn wreiddiol y ddeddfwriaeth, er bod dolenni ar wahân i rywfaint o ddeddfwriaeth ddiwygiedig sy'n uniongyrchol gysylltiedig chynnwys y canllawiau. Gellir dod o hyd i wybodaeth ar ddiwygiadau i ddeddfwriaeth y ar y tab 'Mwy o Adnoddau' ym mhob dolen.

Am fwy o wybodaeth, cysylltwch â'r gwasanaeth defnyddwyr Cyngor ar Bopeth, sy'n darparu cyngor cyfrinachol a diduedd ar faterion defnyddwyr yn rhad ac am ddim. Ewch i wefan Cyngor ar Bopeth neu ffoniwch linell gymorth defnyddwyr Cyngor ar Bopeth ar 03454 040505.

© 2021 itsa Ltd.