Y clafr
Yn y canllawiau
Mae'n rhaid i ddefaid sydd wedi'u heintio â'r clafr gael eu trin, a rheolir eu symudiadau gan yr awdurdod lleol
Mae'r canllawiau hyn ar gyfer Cymru a Lloegr
O dan Orchymyn y Clafr 1997 mae'n drosedd i berchnogion neu geidwaid defaid beidio â thrin defaid a effeithwyd gan y clafr
Gall awdurdodau lleol reoli symudiad defaid sydd wedi'i effeithio â'r clafr, a sydd angen triniaeth ar y defaid hynny os oes angen.
Beth yw'r clafr?
Mae'r clafr yn ffurf aciwt neu gronig o dermatitis alergaidd a achosir gan ysgarthion gwiddon o'r enw Psoroptes ovis. Mae'n cosi'n ddifrifol mewn defaid heintiedig os na chânt eu trin. Mae briwiau'n datblygu ar rannau gwlanog y corff ac mae defaid yn aml yn brathu eu hunain ac yn rhwbio yn erbyn gwrthrychau i leddfu'r cosi, gan achosi colli gwlân. Gall defaid heb eu trin golli pwysau.
Sut i adnabod y clafr yn eich praidd:
- rwbio ysgafn i ormodol/crafu yn erbyn pyst ffens ac ati
- deintio ysgafn i ormodol a brathu
- ardaloedd brwnt o gnu oherwydd rhwbio a chrafu, yn enwedig gyda'r troed ôl y tu ôl i'r ysgwydd
- ymateb 'deintio' (gorsensitifrwydd cyffwrdd), yn ddigymell neu mewn ymateb i drin briw
- tagiau cnu ar ochrau sy'n deillio o gnoi neu rwbio (tebyg i heigiadau llau)
- ardaloedd glân o gnu oherwydd eu bod yn llyfu/brathu ar friwiau neu'n agos atynt *
- sefyll ar wahân i braidd, yn ddiflas ac yn ddigalon *
[* Dim ond pan fydd ar y cyd â symptomau eraill a ddisgrifir.]
Clefyd uwch:
- mannau ble ma gwlân wedi'i golli
- croen coch llaith wedi'i ddifrodi
- creithiau crystiog sych gyda ffiniau coch llaith
Holwch eich milfeddyg os nad ydych yn siwr.
Archwilio eich defaid
Gwahannwch y cnu mewn sawl ardal. Amheuwch y clafr os gwelwch raddfeydd a chrafangau.
Gellir gweld gwiddon fel brychau gwyn symudol sydd yn weladwy i'r llygad noeth o amgylch ymylon y grach neu'r ardal goch.
Symud defaid gyda'r clafr
Ni chaiff neb symud unrhyw ddefaid sydd wedi'i effeithio'n amlwg gan y clafr, nac unrhyw ddefaid o braidd sy'n cynnwys un neu fwy o ddefaid sydd wedi'u heffeithio'n amlwg gan y clafr, ar unrhyw safle neu oddi arno ac eithrio:
- am driniaeth
- i'w lladd ar unwaith
- yn unol â hysbysiad clirio tir comin
- dan awdurdod trwydded yn ysgrifenedig, a roddwyd gan arolygydd
Mae'n rhai i unrhyw symudiad o'r defaid heintiedig ei wneud mewn ffordd nad yw defaid eraill yn cael eu halogi gan y clafr gan ddod i gysylltiad â nhw.
Trin y clafr
Trin ac amddiffyn:
- dipiau organoffosffadau (OP)
- dipiau pyrethroid synthetig (SP) (flumethrin)
- moxidectin (un neu ddau bigiad)
Triniaeth yn unig:
- ivermectin (dau bigiad)
- doramectin (triniaeth unigol)
Rhaid i unrhyw un sy'n geidwad ar ddefaid y mae'r clafr wedi effeithio arnynt yn weledol drin y defaid a'r holl ddefaid eraill yn y praidd gyda chynnyrch a gymeradwywyd gan adran yr Amgylchedd,Bbwyd a Materion Gwledig (DEFRA).
Rhaid cadw cofnod o bob meddyginiaeth filfeddygol a weinyddir i gynhyrchu bwyd ac anifeiliaid fferm; am wybodaeth bellach gweler ' Cadw cofnodion meddyginiaethau milfeddygol '.
Caiff arolygydd gyflwyno hysbysiad i unrhyw berson sy'n gyfrifol am ddefaid y mae'r clafr wedi effeithio arnynt mewn ffordd amlwg, gan ei gwneud yn ofynnol bod yr anifeiliaid yn cael eu hynysu (neu, os nad ydynt ar ddaliad a feddiannir gan y ceidwad, symud i'r daliad hwnnw ac ynysu'r daliad hwnnw) tra'n aros am ganlyniadau profion ar gyfer y clafr. Gall hyn gynnwys defaid eraill sydd wedi bod mewn cysylltiad â defaid yr effeithiwyd arnynt.
Os cadarnheir y clafr, gall arolygydd gyflwyno hysbysiad arall yn ei gwneud yn ofynnol i'r ceidwad eu trin o fewn cyfnod penodedig.
Ar ôl i'r hysbysiad i drin y clafr gael ei gyflwyno, mae'n rhaid i'r person â gofal naill ai:
- drin y ddafad gyda chynnyrch wedi'i gymeradwyo
... neu
- sicrhau bod y ddafad yn cael ei lladd
Rhaid i'r person y cyflwynwyd hysbysiad iddo i drin y clafr, o fewn pythefnos i'r dyddiad y cydymffurfiodd â'r hysbysiad, anfon at yr arolygydd a roddodd yr hysbysiad:
- dogfen a lofnodwyd gan filfeddyg, sy'n datgan y dyddiad y digwyddodd y driniaeth a'r driniaeth a ddefnyddiwyd (ac yn achos defaid sy'n cael eu cigydda, tystiolaeth o gigydda o'r fath)
Os na chydymffurfir â hysbysiad i drin defaid y mae'r clafr wedi effeithio arnynt, gall yr awdurdod lleol drefnu i'r ddafad gael ei thrin ar gost y person y cyflwynwyd yr hysbysiad iddo.
Defaid ar dir comin
(Yng Nghymru a Lloegr, mae 'tir comin' yn golygu unrhyw dir comin neu heb ei amgáu.)
Os bydd awdurdod lleol yn fodlon bod unrhyw ddefaid sydd ar dir comin (neu unrhyw ran o dir comin) yn cael eu heffeithio gan y clafr, gellir cyhoeddi hysbysiad o'r cliriad yn ysgrifenedig a'i gyhoeddi yn y fath fodd ag y gwêl yr awdurdod lleol yn briodol i dynnu sylw at y personau y mae'n effeithio arnynt.
O bosib, bydd yr hysbysiad o gliriad yn gofyn:
- i bob person sy'n cadw defaid ar y tir a bennir yn yr hysbysiad i symud yr holl ddefaid oddi ar y tir cyn y dyddiad a bennir yn yr hysbysiad
- i'r perchennog hysbysu'r awdurdod lleol o leiaf 48 awr cyn yr amser a lle y bydd y defaid yn cael eu trin ar gyfer y clafr
Dylid unrhyw berson sydd am symud defaid ar dir a nodir yn yr hysbysiad:
- drin y ddafad yn erbyn y clafr gyda chynnyrch a gymeradwywyd gan DEFRA
- hysbysu'r awdurdod lleol yn ysgrifenedig o'r wybodaeth ganlynol:
- bod y ddafad wedi'i thrin yn erbyn y clafr
- nifer y defaid sydd wedi cael eu trin
- dyddiad neu ddyddiadau'r driniaeth
- y cynnyrch a ddefnyddir
- awdurdodiad ysgrifenedig gan yr awdurdod lleol i symud y ddafad ar y tir
Unwaith y bydd yr amodau wedi'u bodloni, gall defaid gael eu symud i'r tir ar ôl y dyddiad a nodir yn yr hysbysiad, fel a ganlyn:
- o fewn tri diwrnod. Ni ddylid symud unrhyw ddafad ar y tir
- tri i 16 diwrnod yn unig. Gall defaid sydd wedi cael eu trin â chynnyrch cymeradwy a fydd yn diogelu rhag ailheintio gwiddon y clafr defaid gael eu symud i'r tir
- 16 diwrnod i dri mis. Gall defaid sydd wedi cael eu trin â chynnyrch cymeradwy nad yw'n rhoi gwarchodaeth rhag ailheintio gael eu symud i'r tir
Ymafael mewn defaid diawdurdod
Gellir atafaelu a chadw unrhyw ddefaid a ganfyddir ar dir a bennir mewn hysbysiad clirio sydd ddim wedi eu hawdurdodi gan yr awdurdod lleol.
Os bydd y perchennog yn sefydlu ei hawl i berchnogaeth o fewn saith diwrnod i'r atafaeliad, ac yn talu i'r awdurdod lleol y treuliau a dynnwyd wrth ymafael ynddynt a'u cadw, yna caiff y perchennog gymryd meddiant o'r ddafad.
Os nad yw perchennog y ddafad yn sefydlu ei hawl i fod yn berchennog, ac nad yw'r awdurdod lleol yn talu'r treuliau ar gyfer atafaelu a chadw unrhyw ddefaid, gall yr awdurdod lleol naill ai:
... neu
- trefnu i'r ddafad gael ei lladd a gwerthu'r carcas (au)
Bydd y costau a ysgwyddir yn cael eu didynnu o'r elw o werthu a'r gweddill yn cael ei gadw i'w dalu i unrhyw berson a all gadarnhau bod y ddafad yn perthyn iddynt.
Rhagor o wybodaeth
Mae rhagor o wybodaeth am clafr defaid i'w gweld ar wefan GOV.UK.
Cosbau
Gall methu â chydymffurfio â chyfraith safonau masnach arwain at gamau gorfodi ac at gosbau, a allai gynnwys dirwy a/neu garchar. I gael rhagor o wybodaeth, gweler ' Safonau masnach: pwerau, gorfodi a chosbau '.
Deddfwriaeth allweddol
Deddf Iechyd Anifeiliaid 1981
Gorchymyn Clafr Defaid 1997
Deddf Lles Anifeiliaid 2006
Adolygwyd / diweddarwyd ddiwethaf: Gorffennaf 2020
Noder
Bwriedir y wybodaeth hon fel canllaw yn unig; dim ond y llysoedd all roi dehongliad awdurdodol o'r gyfraith.
Efallai na fydd dolenni 'deddfwriaeth allweddol' y canllaw ond yn dangos fersiwn wreiddiol y ddeddfwriaeth, er bod dolenni ar wahân i rywfaint o ddeddfwriaeth ddiwygiedig sy'n uniongyrchol gysylltiedig chynnwys y canllawiau. Gellir dod o hyd i wybodaeth ar ddiwygiadau i ddeddfwriaeth y ar y tab 'Mwy o Adnoddau' ym mhob dolen.
Am fwy o wybodaeth, cysylltwch â'r gwasanaeth defnyddwyr Cyngor ar Bopeth, sy'n darparu cyngor cyfrinachol a diduedd ar faterion defnyddwyr yn rhad ac am ddim. Ewch i wefan Cyngor ar Bopeth neu ffoniwch linell gymorth defnyddwyr Cyngor ar Bopeth ar 03454 040505.
© 2021 itsa Ltd.