Skip to content

Cyngor Sir Ynys Môn - Isle of Anglesey County Council

Canllawiau safonau masnach


Beicau modue mini, cerbydau odd-ar-y-ffordd ac ati

Yn y canllawiau

Mae gofynion diogelwch penodol yn berthnasol i feiciau modur mini, beiciau cwad a cherbydau oddi ar y ffordd, gan gynnwys defnyddio nod CE

Mae'r canllawiau hyn ar gyfer Cymru, Lloegr a'r Alban

Mae cerbydau oddi ar y ffordd - fel beiciau modur bach, beiciau cwad a sgwteri wedi'u pweru - yn boblogaidd fel cerbydau hamdden i oedolion a phlant. Fodd bynnag, codwyd pryderon ynghylch diogelwch cerbydau a niwsans cysylltiedig ac ymddygiad gwrthgymdeithasol.

Wrth asesu diogelwch cynnyrch, ystyrir nifer o faterion a gellir dal unrhyw un yn y gadwyn gyflenwi, gan gynnwys manwerthwyr, yn atebol am gyflenwi cynhyrchion anniogel.

Dylai masnachwyr gynnal archwiliadau sylfaenol ar gerbydau cyn eu cyflenwi, gan gynnwys gwirio nad yw'r ffrâm wedi'i difrodi, bod cnau a bolltau yn ddiogel, bod teiars wedi'u chwyddo'n iawn, a bod llywio wedi'i alinio. Rhaid i'r cerbyd a werthir fod o ansawdd boddhaol, yn addas i'r diben ac fel y disgrifir. Mae rheolau'n ymwneud â'r defnydd cyfreithiol ac anghyfreithlon o gerbydau oddi ar y ffordd, y dylid eu trosglwyddo i'r defnyddiwr.

Diogelwch cynnyrch

Mae'r gyfraith yn mynnu bod yn rhaid i unrhyw gynnyrch a werthir i ddefnyddwyr fod yn ddiogel. Ni ddylai cynhyrchion gyflwyno unrhyw risg ddiangen i unrhyw un pan gânt eu defnyddio mewn ffordd arferol neu weddol rhagweladwy. Wrth asesu diogelwch cynnyrch, rhaid ystyried y canlynol:

  • pecynnu, labelu a chyfarwyddiadau
  • effaith y cynnyrch ar gynhyrchion eraill y gellid ei ddefnyddio
  • anghenion arbennig mathau penodol o bobl, fel plant

Os oes safonau cenedlaethol, Ewropeaidd neu ryngwladol yn ymwneud â'r cynnyrch, bydd angen ystyried y safonau hyn hefyd.

Gall unrhyw un yn y gadwyn gyflenwi, gan gynnwys manwerthwyr, fod yn atebol am gyflenwi cynhyrchion anniogel. Yn gyffredinol, mae'n drosedd cyflenwi cynhyrchion anniogel a gallech hefyd fod yn atebol i dalu iawndal am unrhyw anaf neu ddifrod i eiddo a achosir.

Dylech fod yn barod i gynnal gwiriadau ar y cynnyrch a/neu ar eich cyflenwyr i sicrhau diogelwch cynnyrch. Nid yw gwneud dim yn ddigon.

Gofynion diogelwch arbennig

Cwmpesir cerbydau oddi ar y ffordd gan Reoliadau Cyflenwi Peiriannau (Diogelwch) 2008. Maent yn eithrio'n benodol gerbydau y bwriedir eu defnyddio mewn cystadlaethau neu ar y ffordd. Gellir cydymffurfio â gofynion iechyd a diogelwch y Rheoliadau hyn drwy weithgynhyrchu i safonau Ewropeaidd neu Brydeinig.

Mae Safon BS EN 16029: Cerbydau modur reidio a fwriedir ar gyfer cludo personau ac na fwriedir iddynt gael eu defnyddio ar ffyrdd cyhoeddus. Cerbydau modur dwy olwyn un trac a gofynion diogelwch a dulliau profi yn cael eu hadolygu ar hyn o bryd. Gellid ystyried y Safon hon wrth asesu a yw'r cynnyrch yn cydymffurfio â Rheoliadau Cyflenwi Peiriannau (Diogelwch) 2008.

Bydd angen marcio pob cerbyd sy'n dod o dan y Rheoliadau a chydymffurfio â'r gofynion iechyd a diogelwch a amlinellir yn y Rheoliadau.

Dogfennau technegol

Mae'r Rheoliadau hefyd yn gosod rhwymedigaeth ar weithgynhyrchwyr a mewnforwyr sy'n gosod moto bach neu gerbydau oddi ar y ffordd ar y farchnad i:

  • sicrhewch bod y dogfennau technegol yn cael eu llunio a'u darparu yn unol â'r gofynion
  • darparwch wybodaeth yn ôl yr angen i'w gweithredu'n ddiogel, megis cyfarwyddiadau ar gyfer defnyddio, trwsio a chynnal a chadw
  • dilynwch gweithdrefnau asesu cydymffurfiaeth priodol fel y'u rhagnodir gan y Rheoliadau
  • sicrhewch bod datganiad cydymffurfio yn y DU yn cael ei wneud gan y gwneuthurwr

Mae nod UKCA yn cael ei roi ar gynnyrch gan y gwneuthurwr fel cadarnhad ei fod yn cydymffurfio â'r holl safonau diogelwch perthnasol. Mae angen marcio UKCA ar bob peiriant yn unol â Rheoliadau Cyflenwi Peiriannau (Diogelwch) 2008, a (lle bo'n berthnasol i gydrannau trydanol fel gwefrwyr) Rheoliadau Cyfarpar Trydanol (Diogelwch) 2016.

Bydd cyfnod croesi ar gyfer marc UKCA, ac yn y rhan fwyaf o achosion gellir defnyddio'r marc CE tan 31 Rhagfyr 2021 ar farchnad Prydain Fawr.  Dim ond cyrff cymeradwy'r DU all roi marc UKCA ar gynnyrch.

Lle mae Gogledd Iwerddon yn cymryd rhan, mae marc pellach yn cael ei ddefnyddio: nod UKNI.

Yng Ngogledd Iwerddon, mae angen i'r marc CE gael ei osod ar beiriannau neu'r marciau CE a'r UKNI wedi'u gosod

 

I gael rhagor o wybodaeth am farciau UKCA, UKNI a CE, gweler 'Diogelwch cynnyrch: diwydrwydd dyladwy'.

Pryderon diogelwch penodol

Fel manwerthwr, efallai na fydd gennych yr un graddau o wybodaeth ac arbenigedd technegol â gwneuthurwr neu fewnforiwr. Fodd bynnag, efallai y gallwch gynnal gwiriadau penodol ar ddiogelwch cerbydau oddi ar y ffordd. Rhaid i bob cerbyd oddi ar y ffordd sy'n ddarostyngedig i Reoliadau Cyflenwi Peiriannau (Diogelwch) 2008 gynnwys datganiad o gydymffurfiad a luniwyd gan y gwneuthurwr. Mae hyn yn nodi, ymhlith pethau eraill, pa safonau y mae'r cerbyd oddi ar y ffordd yn cydymffurfio â nhw. Mae'n drosedd peidio â darparu'r datganiad o gydymffurfiaeth â'r peiriant.

Yn ogystal, dylech sicrhau bod pob cerbyd yn cael cyfarwyddiadau ysgrifenedig digonol. Os ydych yn dibynnu ar gyfarwyddiadau llafar yn unig, bydd yn anodd iawn profi'r hyn rydych wedi'i ddweud ac efallai na fydd eich cyfarwyddiadau'n cyrraedd y defnyddiwr terfynol (os yw'r cerbyd yn rhodd, er enghraifft). Os oes rhannau o'r cyfarwyddiadau sy'n arbennig o berthnasol i ddiogelwch, efallai yr hoffech dynnu sylw atynt.

Dylech hefyd archwilio pob cerbyd cyn i chi ei gyflenwi a chynnal gwiriadau sylfaenol - er enghraifft:

  • mae'r holl osodiadau, cnau a bolltau wedi'u cau'n gywir ac yn ddiogel
  • nid yw'r ffrâm wedi'i difrodi
  • cyflwr a chwyddiant teiars
  • brêcs yn gweithio'n effeithiol
  • dim ymylon miniog a pheryglon mynedfa
  • dim gollyngiadau yn y system danwydd
  • mae'r llywio wedi'i alinio
  • pob arwyneb poeth, fel gwacáu, wedi'u gwarchod

Efallai yr hoffech gynnig cyngor ar yr offer diogelwch priodol y mae angen ei ddefnyddio gyda'r cerbyd, megis helmed a dillad addas, a chynnig cyflenwi'r offer hwn. Dylid cynnwys unrhyw gyngor o'r fath yn y cyfarwyddiadau ysgrifenedig hefyd.

Ansawdd cynnyrch

O dan Ddeddf Hawliau Defnyddwyr 2015, rhaid i'r nwyddau a werthwch fod o ansawdd boddhaol, yn addas i'w diben ac fel y disgrifir. Os bwriedir i gerbyd gael ei reidio oddi ar y ffordd, dylai fod yn ddigon cadarn i ddarparu bywyd gwasanaeth rhesymol. Efallai y byddai defnyddiwr yn disgwyl yn rhesymol i amnewid rhai rhannau o bryd i'w gilydd - oherwydd traul cyffredin - ond mae'n debyg y byddent yn disgwyl i'r cerbyd allu ymdopi â thir garw.

Os bydd cerbyd yn methu'n gynamserol, efallai y bydd gan y defnyddiwr hawl i hawlio ei golledion gan y manwerthwr. Gallai hyn gynnwys trwsio, amnewid, ad-daliad llawn neu rannol a/neu iawndal.

Os yw'r gwneuthurwr yn cynnig gwarant, cofiwch nad yw hyn yn dileu hawliau defnyddiwr. Efallai y bydd gan eich defnyddiwr hawliad yn eich erbyn hyd yn oed ar ôl i warant y gwneuthurwr ddod i ben.

Gweler 'Gwerthu a chyflenwi nwyddau' i  gael rhagor o wybodaeth.

Defnydd cyfreithiol ac anghyfreithlon o gerbydau oddi ar y ffordd:

Ni ellir defnyddio cerbydau oddi ar y ffordd ar y briffordd gyhoeddus. At hynny, o dan Ddeddf Traffig Ffyrdd 1988 (a deddfwriaeth gysylltiedig) ni ellir defnyddio cerbydau modur unrhyw le oddi ar y ffordd, ac eithrio ar dir preifat gyda chaniatâd y tirfeddiannwr. Mae hyn yn golygu na ellir defnyddio beiciau modur bach a beiciau cwad yn gyfreithiol ar balmentydd, llwybrau troed na llwybrau beicio; ac ni ellir eu defnyddio fel arfer ar barcdir, tir comin neu dir diffaith.

Mae darpariaethau yn y gyfraith hefyd yn erbyn niwsans, gan gynnwys niwsans swn a achosir gan ddefnydd amhriodol neu anghyfreithlon o gerbydau oddi ar y ffordd. Mewn rhai achosion gall yr heddlu gronni a hyd yn oed ddinistrio cerbydau sy'n cael eu defnyddio mewn modd gwrthgymdeithasol.

Mae traciau a chyfleusterau arbennig ar gyfer defnyddio cerbydau oddi ar y ffordd, ond efallai na fydd eich defnyddiwr yn byw'n agos at un o'r rhain, neu efallai y bydd yn ei chael yn anodd cludo cerbyd yno.

Efallai na fydd defnyddwyr yn gwbl ymwybodol o'r cyfyngiadau cyfreithiol sy'n berthnasol i ddefnyddio cerbydau oddi ar y ffordd. Mae'n ddigon posibl y byddant yn siomedig os ydynt yn prynu cerbyd, gan ddisgwyl gallu ei reidio ar barc lleol neu'n gyffredin, dim ond i gael gwybod yn ddiweddarach na allant wneud hynny. Felly, byddai'n ddoeth holi eich defnyddiwr, yn gyffredinol o leiaf, eu bod yn deall ble a sut y gellir defnyddio'r cerbydau.

O dan Reoliadau Diogelu Defnyddwyr rhag Masnachu Annheg 2008, mae'n ofynnol i fanwerthwyr ddatgelu gwybodaeth a allai effeithio ar benderfyniad defnyddiwr i brynu, hyd yn oed os nad yw'r defnyddiwr yn gofyn amdano. Dylech felly ei gwneud yn glir i ddarpar gwsmeriaid mai dim ond ar dir preifat y gellir defnyddio'r cerbyd, ac yna dim ond gyda chaniatâd y tirfeddiannwr ac os nad yw'n achosi niwsans.

Cerbydau ffug

Mae gwasanaethau safonau masnach yn ymwybodol o nifer o achosion lle mae cerbydau oddi ar y ffordd wedi'u bathodynu gydag enw gwneuthurwr beiciau modur enwog, er nad oedd gan y gwneuthurwr hwnnw unrhyw ran yn eu cynhyrchu. Os cynigir y cyfle i chi gyflenwi cerbydau o'r fath, dylech wneud gwiriadau gyda chynrychiolwyr y gwneuthurwr yn y DU i weld a yw'r cerbydau'n ddilys. Os nad ydynt, rhowch wybod i'r cyflenwr am safonau masnach; gallai'r cynhyrchion fod yn beryglus hefyd.

Petrol: gwerthiannau dan oed

Ni ellir gwerthu petrol i blant o dan 16 oed. Os ydych yn cyflenwi cerbyd i'w ddefnyddio gan blant, byddem yn argymell eich bod yn atgoffa eich cwsmeriaid o hyn.

Y tu allan i gwmpas y canllaw hwn

Os ydych yn mewnforio cerbydau oddi ar y ffordd i'r UE, i'w gwerthu ar fanwerthu neu gyfanwerthu, efallai y bydd angen i chi gymryd cyngor arbenigol gan eich gwasanaeth safonau masnach lleol.

Mae cerbydau sy'n cael eu gwerthu i'w defnyddio ar y ffordd ac oddi arno (fel rhai beiciau cwad) wedi'u cynllunio i gydymffurfio â'r rheoliadau sy'n ymdrin ag adeiladu a defnyddio cerbydau ar y ffordd. I'w ddefnyddio ar y ffordd, wrth gwrs, bydd angen y math cywir o drwydded ac yswiriant ar y cerbydau a'r beiciwr.

Hefyd, mae beiciau a gynorthwyir yn drydanol yn ddarostyngedig i'w rheolau arbennig eu hunain; gweler 'Beiciau pweredig drydanol'.

Cosbau

Gall methu â chydymffurfio â chyfraith safonau masnach arwain at gamau gorfodi a sancsiynau, a all gynnwys dirwy a/neu garchar. I gael rhagor o wybodaeth, ewch i 'Safonau masnach: pwerau, gorfodaeth a chosbau'.

Deddfwriaeth Allweddol

Deddf Traffig Ffyrdd 1988

Rheoliadau Diogelu Defnyddwyr Rhag Masnachu Annheg 2008

Rheoliadau Cyflenwi Peiriannau (Diogelwch) 2008

Deddf Hawliau Defnyddwyr 2015

 

Adolygwyd / diweddarwyd ddiwethaf: Chwefror 2021

 

Yn y diweddariad hwn

Dim newidiadau mawr

Noder

Bwriedir y wybodaeth hon fel canllaw yn unig; dim ond y llysoedd all roi dehongliad awdurdodol o'r gyfraith.

Efallai na fydd dolenni 'deddfwriaeth allweddol' y canllaw ond yn dangos fersiwn wreiddiol y ddeddfwriaeth, er bod dolenni ar wahân i rywfaint o ddeddfwriaeth ddiwygiedig sy'n uniongyrchol gysylltiedig chynnwys y canllawiau. Gellir dod o hyd i wybodaeth ar ddiwygiadau i ddeddfwriaeth y ar y tab 'Mwy o Adnoddau' ym mhob dolen.

Am fwy o wybodaeth, cysylltwch â'r gwasanaeth defnyddwyr Cyngor ar Bopeth, sy'n darparu cyngor cyfrinachol a diduedd ar faterion defnyddwyr yn rhad ac am ddim. Ewch i wefan Cyngor ar Bopeth neu ffoniwch linell gymorth defnyddwyr Cyngor ar Bopeth ar 03454 040505.

© 2021 itsa Ltd.